Nigar Rümeysa MİNAZ 14070850 2/C şubesi
Güz dönemi ödevlerinden ilk ödev olan ders içeriği hakkında verilecek olan bilgi ile, her öğrencinin dersten anladığı ve pay çıkardığı konuları paylaşarak bütün öğrencilere çok yönlü bir bakış açısı sunmayı amaçlamıştır. Her ne kadar genel bir görüş bildirsekte bu ödev ile derse karşı bilgi alanımız genişlemiştir. Bu ödevde ve derste yine kendi anladığıma ve benim aklımda en çok kalan hususlara göre bir değinme yapacak olursam; benim bir dönem boyunca anladığım en önemli şey Kuran'ı okumak, düşünmek, anlamak ve yaşamak çerçevesinde ele almak gerektiğidir. Bunun dışında derste farklı müfessirlerin eserleri tefsirleri okunmuş ve çok yönlü bilgi sahibi olmamız amaçlanmıştır.
Diğer iki ödev web sitesi ve makale önerileri idi. Bu ödevlerdeki amaç ise kolay ve güvenilir bir şekilde bilgilere ulaşmak ve bilgi araştırmada çeşitlilik sunmaktır. Site düzenli kullanıldığında da bu ödevler amacına ulaşıyor ve çok yararlı oluyor.
Bu yazımızda bilginin bütünlüğünü kısaca ele almaya çalışacağız. Niçin kısaca? çünkü göreceğimiz gibi meselenin etrafında bir takım tartışmalar olmuştur. Bu çerçevede kendi görüşümüzü de paylaşacağız. Birinci bölümde bilgi, bütünlük ve yakın kavramların sözlük ve teknik manalarını ele alacağız. İkinci bölümde, ilk bölümdeki mevzuları mütalaa edeceğiz ve bazı görüşleri ele alacağız. Üçüncü bölümde İslami ilimlerde bütünlüğün önemini vurgulamaya çalışacağız.
I) Tanımlar
Bu bölümde bilgi nedir? Bütünlük nedir? Bilgiyle yakından alakalı kavramlar hangileridir? (Türk Dil Kurumunun sözlüğünden istifade edilmiştir) Bunları ele almaya çalışacağız:
A) Bilgi: 1. İnsan aklının erebileceği olgu, gerçek ve ilkelerin bütünü, bili, malumat.
2. öğrenme, araştırma veya gözlemle elde edilen gerçek, malumat, vukuf.
3, insan zekâsının sonucu ortaya çıkan düşünce ürünü, malumat, vukuf
4. kurallardan yararlanarak kişinin veriye yönelttiği anlam.
Kindi'ye göre bilgi :"Eşyanın hakikatiyle kavranmasıdır".
Cürcani ise bilgiyi şöyle tanımlar: "düşüncenin gerçeğe tam uygun olması"
B)Bütünlük: Bütün olma durumu, tamamiyet.
C)İlim: bilim
Dini kavramlar sözlüğünde ilim: bilmek, şuurda hâsıl olmak, sağlam ve kesin bir biçimde, bir şeyin gerçeğini bilmek.
İslam kültüründe ilahi ve beşeri bilgi yanında bilim için de kullanılan kapsamlı bir terimdir.
D)Bilim: 1. Evrenin veya olayların bir bölümünü konu olarak seçen, deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgi, ilim.
2. genel geçerlilik ve kesinlik nitelikleri gösteren yöntemli ve dizgesel bilgi.
E)Bilge: bilgili, iyi ahlaklı, olgun ve örnek kişi.
F)Hikmet: 1.bilgelik 2. sebep veya gizli sebep
Dini kavramlar sözlüğünde hikmet: adalet, ilim, amel, nübüvvet, Kur'an, Allah'a itaat, dini anlayış, hayır işlemek.
II) Bazı düşünceler
Bilginin bütünlüğü başlığına aslında yukarıda bir misal verir gibi olduk. Nitekim o kadar kavram bir o kadar gerçeklik ifade ediyor. Bazı kelimeler, kullanıldıkları ortam ve disiplinlere göre, bambaşka derinlikler kazanmaktadır. Kelimelerin beraber ele alınması bize başka perspektiflerden bakmayı sağladığı gibi, daha kâmil bir bakış açısı sağlamaktadır.
Yukarıda zikredilen ve konumuzun büyük bir parçasını oluşturan "bilgi" kavramı tarih boyunca irdelenmiş ve tartışma konusu olmuştur. Nitekim kelam, felsefe ve tasavvuf gibi ilimler bunun üzerine felsefeler ve yöntemler oluşturmuşlardır.
Felsefe disiplininde ihtisaslaşanlar bilgi kavramını Bilginin Kuramı başlığı altında mütalaa etmişlerdir ve Bilginin kaynağı ya da kökeni nedir? Kesin bilgiye ulaşılması olanaklı mıdır? Gibi sorulara cevap vermeye çalışmışlardır. Bu çerçevede bilginin kesin olabilmesi için bellek, sezgi, algı vb gibi kavramları da işin içine sokmuşlar ve meseleyi anlamak üzere yöntemler geliştirmişlerdir.
Aynı gayreti kelamcılarda da görmek mümkündür. Onlar bilgiyi burhani bilgi, eksik bilgi, hatalı bilgi, tam bilgi gibi kısımlara ayırmış ve bilgiye elde etmede insanın nelere ihtiyaç duyduğunu çözmeye çalışmışlardır.
Bu gayret her disiplinle ilgilidir. Bize göre konumuz içerisinde bilgiye iki anlam verebiliriz 1. Hayata yansıması olan ve inşayı sağlayan gerçek. 2. Gerçeğe ulaşmaya vesile olan herhangi bir veri.
Bu bağlamda verilerin bütünlüğü gerçeğe ulaşmada en yegane rolü oynayacaktır. Bizim burada bütünlük kavramıyla bağdaştıracağımız anlam veridir. Şöyle örneklendirebiliriz: gerçek anlamında bilgiyi bir puzzle olarak tasavvur edelim. Burada zaten bir bütünlük var. Puzzle'ın her parçası bir veridir. Ama neticede o da bir bilgidir. İşte o veriler bir araya getirildiğinde güzel bir resim ortaya çıkabilir. Bazen ele alakasız parçalar geçebileceği gibi ikiye ayrılmış parçalar da bulunabilir. O halde Bilgiye ulaşmak için bilgilere ihtiyaç vardır diye düşünüyoruz. Mutlak Bilgi ise Allah'a mahsustur, Onun izin verdiği dışında biz ilimden ihata edemeyiz.
III) İslami ilimlerde bütünlüğün önemi
İlimlerde bütünlük fikri tarih boyunca düşünürlerimizin ilgilendiği bir husustur. Farabinin İhsa ‘u'l-ulum eserinde onları nitelemeye çalışması bunun bir kanıtıdır. Yine İslam filozoflarının yaptıkları tasnifler bu fikrin ele alındığını göstermektedir. İlimleri Nakli/Akli veya Şer'i /Felsefi diye ayırıp detaylandırmışlardır. Bu çaba ilimlerin rollerini belirlemek ve katkı alanlarının tespiti için önemli olduğu gibi ilimlerin kesiştiği yerleri tespit etmeyi de sağlamaktadır.
Tefsirde bütünlüğe örnek vererek başlayalım: Kur'an okurken bir konuyu ele almak birçok bütünlüğü sağlamakla mümkündür. Mesela hac hakkında konuşmak isteyen Haccı önce geçtiği ayet grubu bütünlüğü içinde ele almalıdır. Ondan sonra sure bütünlüğü içinde ele almalıdır ki eksik kalmasın. Son olarak ise Kur'an bütünlüğü içinde almalıdır. İş burada bitmez bunun hadislerde nasıl ifade edildiğine bakması da gerekir.
Şüphesiz alan genişletilebilir. Biz bu örnekleri şu gerçeği açıklamak için veriyoruz. İlimler iç içedir. Hepsi birbirine bağlıdır. Tefsir ilmi üretmek için Arapça, hadis ve tarihten yararlanıp veriler sunuyor. Bu veriler kelam, fıkıh gibi ilimlere üretim olanağı sağlıyor, malzemeye dönüşüyor. Psikoloji bilgisi olan Bakara suresinin başındaki kafir, mümin, münafık profillerini anlamaya katkı sağlayabilir, tıpkı hadisin antropologlara Arapları anlamaları için veri sunabileceği gibi.
Sonuç
Sonuç olarak, şunu anlayabiliyoruz, bütünlük bizi bir meseleyi anlama yolunda tamamiyete yaklaştıracaktır ve ilimler birbirleriyle yakından ilgilidirler. Ömer Faruki erRaci Bilginin İslamileştirilmesi kitabında medeniyet oluşturma yolunda Müslümanların her tür bilgiye ihtiyaç duyduğunu ifade etmektedir. Bu bilgiler İslami gözlükle ayırt edilmeli ve yorumlanmalıdır. Gerçekliğini olan bilgiler ise kimden gelirse gelsin İslam'a uygundur. Bu bilgiler farklı disiplinlerde olmakla birlikte, beraber okunmalarıdır. Müslümanlar yetişmelidir ki İslam dünyası üretimde bulunsun. Bu disiplinler arası bağ göz ardı edilmeyecek kadar önemlidir.
kaynaklar:
Türk Dil Kurumunun sözlüğü
Diyanet İslam ansiklopedisi, "bilgi" , cilt 6 sayfa157
Diyanet İslam ansiklopedisi, "bilgi" , cilt 6 sayfa157
Dini kavramlar sözlüğü, "İlim"
Diyanet İslam ansiklopedisi, "ilim" , cilt 22 sayfa109
Dini kavramlar sözlüğü, "Hikmet"
Felsefe sözlüğü, "Bilgi kuramı", s.219
Diyanet İslam ansiklopedisi, "ilim" , cilt 22 sayfa113
Kur'an nedir ve Kur'anın Bütünlüğü Üzerine Adlı Kitapları Niye ve Nasıl Okudum ?
Kuran nedir ve kuranın bütünlüğü üzerine adlı eserler birbirini tamamlayan eserlerdir. önce kuran nediri okudum ardında kuranın bütünlüğü üzerine adlı eseri okudum.
Hocamızın isteği üzerine okumuş bulunmaktayım her iki kitabıda. kuran nedirı okuyup insanın hayatını anlamdıran kitap olması sebebiyle bu anlamlandirmayı nasıl yapığı aynı zamanda öncelikli olarak insanın anlam arayışı serüvenini ve bu serüvenini nasıl gerçekleştirdiğini öğrendim ve kuranın insandan okunmasını üzerinde düşünülmesini anlaşılmasını ihlasla açıklanmasını istemekte ve muhatabını buna teşvik etmektedir. Buna baglantılı olarak kuranı bütünlüğü üzerine kitapta bu eseri tamamlayan niteliktedir. kuranın kendi kendini tefsir etmesi sebebiyle onu kendi içinde bir bütünlüğü ile anlamamız ve siyak sibak çervesinde tarihsel bütünlüğü ile birlikte ele alınarak yorumlanması gerektiğine dikkat çekilerek anlatılmış ve anlaşılmıştır.
Öncelikle belirtmek istediğim
daha önceki tefsir derslerini sizden almadım . Sitedeki ödevlere bakarak fikir
sahibi olmaya çalıştım.
-On web sayfası önerisi ödevi verilmiş.
Öğrenciler bu ödevde kişisel düşüncelerine göre faydalı buldukları sitelerin (http://www.suleymaniyevakfi.org/ -http://
www.isam.org.tr/ -http://www.islamansiklopedisi.info/-www.nurpenceresi.com -http://mektebisuffa.com/-http://www.aljazeera.com.tr-http://www.mustafaarmagan.com.tr/ vb.) adreslerini yazmışlar.
-Kur’an-Ahlak ilişkisi içerikli üç makale bağlantısı(url) istenmiş.
-Bu derste ne oldu başlığı altındaki ödevde de aşağıdaki gibi
bilgiler verilmiş:
-Dersimizde İnsan nedir ?
Kuran nedir ? İnsanın Kuran -ı Kerim ile nasıl bir bağlantısı vardır , bu
bağlantı içerisinde Peygamberin görevi nedir gibi konularına değinildi.
- Müfessir Kimdir? Müfessirin
yaşadığı dönem, etkilendiği alimler,çevresi vb.konular doğrultusunda Süfyan es
Sevri,Taberi,Ebu Ubeyde bin cerrah,el Ferra gibi müfessirlerin tefsir
özellikleri ve onların hayatı anlatılmış Kur‘an-ı Kerim’in bir
bütün olarak incelenmesi ve tefsir yaparken ayetleri siyak sibak
çerçevesinde anlamamız gerektiği vurgulanmıştır.
- Bakmak, görmek,
anlamak, anlam küreye girebilmek ifadelerinin hangi anlamlara geldiği beyan
edilmiş bunların arasındaki farklar mütalaa edilmiştir.
- KUR’AN NEDİR?, KUR’AN’IN
BÜTÜNLÜĞÜ ÜZERİNE kitapları okunmuştur. Kuran'ın insan hayatındaki ve anlam arayışındaki
yeri belirlenmiştir. Kuran'ın insandan neler beklediği ve Kuran'ın bir bütün
olarak insana neler kattığı öğretilmiştir.
-Son derste de Süleyman
Çelebinin Mevlid-i Şerif’i üzerinde kısaca durulmuştur.Mevlid kandili olması
hasebiyle Ahzab suresi 56.ayet çerçevesinde ‘Hz.Peygamber’e Salat ve Selam
Getirmenin Anlamı’ makalesine değinilmiştir.
-Dersler birtakım video ve
fotoğraflarla desteklenmiştir.
Anladığım kadarı ile on web sayfası ödevi ve
Kur’an-Ahlak ilişkisi ödevlerinde öğrencinin düşünceleri hakkında bir fikir sahibi olma yönünde bir yol
izlenmiş ; çünkü öğrenciler orada kendi düşüncelerine göre faydalı buldukları
sitelerin isimlerini vermişler. Aynı zamanda bu konu hakkında araştırma yapmak
isteyenler içinde kaynaklık etmesi bakımından faydalı olmuş. Dersimizde ne oldu
ödevinden anladığım üzere genel olarak baktığımızda öğrenciye bir bakış açısı
kazandırılmaya çalışılmış. Ayrıca dersi alan öğrencilerin bu dersten
kazanımlarının ne olduğunu görmesi açısından ve dersi daha önce almamış
olanlara bilgi vermesi açısından faydalı olmuş. Ödevlerin sitede yayınlanması
ise yine öğrencilere kaynaklık etmesi açısından güzel olmuş.
14070030-RUKİYE AYYILDIZ 2-C
Öncelikle belirtmek istediğim daha önceki tefsir derslerini sizden almadım . Sitedeki ödevlere bakarak fikir sahibi olmaya çalıştım.
-On web sayfası önerisi ödevi verilmiş.
Öğrenciler bu ödevde kişisel düşüncelerine göre faydalı buldukları sitelerin (http://www.suleymaniyevakfi.org/ -http://
www.isam.org.tr/ -http://www.islamansiklopedisi.info/-www.nurpenceresi.com -http://mektebisuffa.com/-http://www.aljazeera.com.tr-http://www.mustafaarmagan.com.tr/ vb.) adreslerini yazmışlar.
-Kur’an-Ahlak ilişkisi içerikli üç makale bağlantısı(url) istenmiş.
-Bu derste ne oldu başlığı altındaki ödevde de aşağıdaki gibi
bilgiler verilmiş:
-Dersimizde İnsan nedir ?
Kuran nedir ? İnsanın Kuran -ı Kerim ile nasıl bir bağlantısı vardır , bu
bağlantı içerisinde Peygamberin görevi nedir gibi konularına değinildi.
- Müfessir Kimdir? Müfessirin
yaşadığı dönem, etkilendiği alimler,çevresi vb.konular doğrultusunda Süfyan es
Sevri,Taberi,Ebu Ubeyde bin cerrah,el Ferra gibi müfessirlerin tefsir
özellikleri ve onların hayatı anlatılmış Kur‘an-ı Kerim’in bir
bütün olarak incelenmesi ve tefsir yaparken ayetleri siyak sibak
çerçevesinde anlamamız gerektiği vurgulanmıştır.
- Bakmak, görmek,
anlamak, anlam küreye girebilmek ifadelerinin hangi anlamlara geldiği beyan
edilmiş bunların arasındaki farklar mütalaa edilmiştir.
- KUR’AN NEDİR?, KUR’AN’IN
BÜTÜNLÜĞÜ ÜZERİNE kitapları okunmuştur. Kuran'ın insan hayatındaki ve anlam arayışındaki
yeri belirlenmiştir. Kuran'ın insandan neler beklediği ve Kuran'ın bir bütün
olarak insana neler kattığı öğretilmiştir.
-Son derste de Süleyman
Çelebinin Mevlid-i Şerif’i üzerinde kısaca durulmuştur.Mevlid kandili olması
hasebiyle Ahzab suresi 56.ayet çerçevesinde ‘Hz.Peygamber’e Salat ve Selam
Getirmenin Anlamı’ makalesine değinilmiştir.
-Dersler birtakım video ve
fotoğraflarla desteklenmiştir.
Anladığım kadarı ile on web sayfası ödevi ve
Kur’an-Ahlak ilişkisi ödevlerinde öğrencinin düşünceleri hakkında bir fikir sahibi olma yönünde bir yol
izlenmiş ; çünkü öğrenciler orada kendi düşüncelerine göre faydalı buldukları
sitelerin isimlerini vermişler. Aynı zamanda bu konu hakkında araştırma yapmak
isteyenler içinde kaynaklık etmesi bakımından faydalı olmuş. Dersimizde ne oldu
ödevinden anladığım üzere genel olarak baktığımızda öğrenciye bir bakış açısı
kazandırılmaya çalışılmış. Ayrıca dersi alan öğrencilerin bu dersten
kazanımlarının ne olduğunu görmesi açısından ve dersi daha önce almamış
olanlara bilgi vermesi açısından faydalı olmuş. Ödevlerin sitede yayınlanması
ise yine öğrencilere kaynaklık etmesi açısından güzel olmuş.
Öncelikle derse insanla başladık çünkü insan vahye muhatap olan düşünen bir varlık.Daha sonra hz Ademden Hz peygambere kadar gelen nüzul asrını ele aldık ve buna tevhid dedik.Aslında bütün peygamberlerin amacının aynı olduğunu ilahi vahyi insanlara beyan etmek olduğunu öğrendik.Daha sonra kutsal kitabımız olan Kuranı Kerimden hareket ederek onun insanlardan ne istediği ne yapmamız gerektiği üzerinde durduk.Tefsire Peygamber döneminden başladık çünkü çekirdek kısmını oluşturuyordu.Buradaki sahabelerin vahye muhatap olduklarını ve iyi bir karakter eğitiminden geçtikleri üzerinde durduk.Sahabe, tabiin, tebeü tabiin hepsinin yaşadığı zamanın farklı olduğunu hepsinin bir anlam küresi olduğunu ve hepsini yaşadığı dönemle ele almamız gerektiğini öğrendik ve her müfessirin aynı zamanda fakih,muhaddis,müerrih,dilbilimci… olabileceğini ve tefsirlerini değerlendirirken bu yönlerini de göz önünde bulundurmamız gerektiğini öğrendik…
Ümit BAYRAM 16912745
BİLGİNİN
BÜTÜNLÜĞÜ(MÜTALAA)
Bilgi, süje ile obje arasındaki
ilişkiden doğan her türlü üründür. Felsefede her yönüyle bilgiyi kendine konu
edinen dala epistemoloji denir. Epistemoloji bilgiyi alt başlıklara ayırır
bunlar; gündelik bilgi, teknik bilgi, sanat bilgisi, dini bilgi, bilimsel bilgi
ve felsefi bilgidir.
Bilgi varlık ile ilgilidir. Bir şey
var ise onun bilgisinden söz edilebilir. Bilgi eşyayı var olanı görüneni ve
görünmeyeni anlatır. Özü itibarıyla bilgi, parçalardan oluşan bir bütündür. Bunlardan
hareket ederek şunları söylemek mümkündür. Bilgi varlığın yaratıcısı olan yüce
Allah’ın yarattıklarının tamamı ve yaratılan her şeyin mahiyetinin
açıklanmasıdır. Bu bakımdan onun göndermiş olduğu dinin ilimleri olan tefsir,
hadis, fıkıh vb. bilgiyi farklılaştırmaz aksine parçaların daha doğru
anlaşılmasını ve ifadesini sağlar. Alt başlıklar parçaların idrakini ve
ifadesini güçlendirir.
Kuran bir bilgidir, onun tercümesini
yapmak için komisyona gerek vardır. Bu komisyonda arkeologdan dil bilimine
psikologdan sosyoloğa kadar her alana ihtiyaç vardır. Netice itibarıyla bu
birbirinden farklı görünen alanların bir araya gelmesi ve ortak çalışması bütün
olan bilginin parçalarını birleştirmeyi hedefler aynı zamanda bilginin
bütünlüğünü bu yönüyle de bize göstermiş olur.