Kuran Nedir ? 

Kuran Allah tealanin cebrail vasıtasıyla hz peygambere vahyedilen bir ilahi kitaptir ki, onda en ufak çelişki mevcut degildir. Kuran Allahın koruması altında kıyamete kadar muhafaza edileceğini ifade etmiştir. Kuran günümüze kadar mütevatir yolla bize kadar ulaşan mübarek bir kitaptır.  Kuran kendi ifadesiyle huden lin- nas /muttakin olarak tanımlıyor, yani insanlara bir hidayet rehberi olduğunu, onlara doğru yolu göstermede rehber olduğunu açıklıyor. Bu doğru yolu „Siradal-mustakim“ olarak ifade ediyor. 

Kur'an, insanlığın hakikî saadetini te'min edecek her türlü îtikad, amel ve ahlâk esaslarını ihtiva eder. Hem lâfzı, hem de mânası itibariyle, en büyük ve ebedi bir mu’cizedir. Bu mucize kıyamete kadar mevcut olacaktır, bu bakımdan mucizelerin de en üstünü diyebiliriz.  Baska bir yerde ahsanul hadisdir / en güzel sözdür en mükemmeldir, yani allah kelamı oldugunu ispat ediyor. 

Ilk insandan günümüze kadar her insan hayatin anlamını anlamaya calismistir, ilk felsefeciler bakiniz Thales, anaximens vs hayatin anlamını arkhesini bulmaya yönelik tefekkür etmiş. Kuranda insanin bu arayisina en rasyonel cevaplari vermistir „biz insanları ve cinleri ancak bize kulluk etsinler diye yarattık“ ( vema halaktul cinne ve inse illa li yeabudun ). Kuranda mevcut olan kevni ayetler yani tabiatın ve doğanın işlevini düzenini de en ince detayına kadar aciklamistir. Güneş sisteminden, depremlerden, gezegenlerin gizemli nizamından herseyi binlerce sene önce açık sekilde beyan etmistir. 

Bir baska amac ise insani imanın yanında daime fiiliyata ve eyleme yöneltmiştir. Insani bir Halife olarak tanimlamistir, yani insani bir hür sorumluluk sahibi bir varlık olarak doğayı/ hayati bir nizama bir düzene sokması icin ve bunu yaparken de evrensel insan haklarını gözetmesini emretmiştir kuran. 

Kuran insana günümüzde olduğu gibi daima sosyolojik bir bakış açisıyla bakmış ve toplum karşısındaki hak ve sorumluluklarını bildirmiştir

Kuran insanin yaratilis bakımından adeta günümüz tabiriyle biyolojik oluşumundan baslayip taki ölüm ve tekrar dirilmeyi anlatan yani çeşitli evrelerini aciklayan bir kitaptir. Kendi icinde aslinda biyoloji, ontoloji sosyoloji, fizyoloji, metafiziği ve  matematiği barından bir kitaptır aslında. Kuran ayni zamanda günümüz evrensel insan haklarının koymuş olduğu ilkeleri nuzülünden itibaren kademe kademe belirlemiş ve en yüce varlık olan insanin degerini ortaya koymuştur. Hz peygamber kuranın ona yüklediği sorumluluğu mübellig mübeyyin olarak somut tutum ve davranışlarla bir eğitim ve ögretim siyaseti ile insanlara ulastirmistir.

Kuran insana; herkez kendinden sorumlu oldugunu, sorumlu varlik oldugumuzu hatırlatıyor, yani sınanan varlık oldugumuzu hatırlatıyor ve en önemlisi hür bir varlığız ondan dolayı secimi yap bunu yaparken şuna dikkat et : oku düşün anla yaşa ve iman et ! 

Kuran insanı her daima aksiyona fiiliyata teşvik ediyor tek başına imanı yeterli görmuyor( salih amel ) ! 

Insanın hayatini anlamdirmasi tabiattaki düzenin devam etmesi icin zorunludur. Böyle bir kabiliyeti olmasaydı ne hilafet nede emanet sınavına gerek duyulmazdı. Dolayısıyla insan başıboş bir varlık değildir hak ve sorumluluklarını doğaya tabiata ve toplum karşısında daima bilmeli ve bi şuurda yaşamalı. 

Bunun en güzel örnegi peygamberlerdir n beri her kisilik/fert hayatin anlamini düsünmüs tefekkür etmis ve bunu aciklamaya

 ESMA TOPAL 15070223İLAHİYAT 4.SINIF

Kur’an, insanları karanlıklardanaydınlığa çıkarmak, sonsuz güç sahibi ve hamde layık olan Allah’ın yolunailetmek için indirilmiş bir kitaptır. İnsan yaşamında aydınlık ulaşılmakistenen, sürekli talep edilen bir durumdur. Kur’an’ın insana vaat ettiğiaydınlık, onu okuyarak, anlayarak ve düşünerek kendisini hissettirir. Düşünme,bireyin yaşamında anlam bulma arayışını aktifleştiren yegâne şeydir. Aynızamanda bu insan olmanın bir özelliğidir. İnsanın bu özelliği onu bireykılmakta ve mükellef bir varlığa dönüştürmektedir.

     Düşünme(içdünya) ve eyleme(dış dünya) mükellef insanın kendini gerçekleştirme halleridir.İnsanın varoluşu, vahyi temel alan bir yaşamayla yetkinliğini artırmaktadır.Kur’an nedir? kitabı Kur’an’ın tanımını yapmakta ve Kur’an’ın insanınınyüklenmiş olduğu emanet ile hayatı anlamlandırmasını ele almaktadır. Ayrıcaanlam yaratmanın, insan sayısı kadar çeşitlilik arz ettiğine dikkat çekilir. Buçeşitlilik içinden hayata verilen cevaplar güzel örneklikleri ve pratikleriberaberinde getirmektedir. Vahyin tebliğ ve tebyiniyle görevlendirilen Hz.Muhammed’in örnekliği, imtihan dünyasındaki insan için Kur’an’ın hayatlabuluşması olmuştur.

Davud Üstün

150 70 313

Kur`an terim manasıyla genel olarak söyle tarif edilmistir: Kur`an, sonPeygamber Hz. Muhammed`e (asm) Cebrâil (as) tarafından vahiy yoluyla indirilmişve ondan tevatür yoluyla nakl edilerek günümüze kadar değismeden gelmiştir. Hicrsuresinin 9. Ayetinde Allah bize Kuranın korunacağının teminatını vermiştir.

Kuran bize nereden geldiğimizi ve nereye gitmekte olduğumuzu yani hayatınve yaratılmanın anlamını açıklayan ilahi bir mesajdır.

Kurani kerim ferde ve topluma yani insanliğa maddi ve manevi hidayet rehberidir.Özellikle müslümanların başvuracagı ilk kaynaktır. Kuran insan hayatının dahadoğrusu dünya hayatındaki yaşama yani fıkhi konulara değinmistir. Bunlarınarasında ekonomi, devlet yönetimi, cihad ve diğer birçok konularda vardır ve buşekilde Allah kullarına en güzel yolu çizmistir.

Kuran sadece fıkhi konullara değil özellikle Rahmet peygamberi ve Üsve-ihasene olan ve güzel ahlakı tamamlamak üzere gönderilen Peygamber Efendimiz vasıtasıylaahlaki ilkeleri halife olarak yaratılan insanın erdemli yaşamasını öğretmiştir.

Ahlaki olgunluğa erişmek icin yani özümüze dönmek için Allah bizi bu dünyadapeygamberleri, salihleri ve ona uyanları nasıl sınadıysa bizide onlar gibisınayacaktır.

Kuranı kerim sadece okumak icin değil, okumak düşünmek (tefekkür etmek)anlamak ve yaşamak için indirilmiştir. Okumak sadece dil iledir ve yetersizkalır. Nitekim yahudi alimler Kuranda kitap yüklü merkepler olarak tasviredilmiştir. Düşünmek ise akil ve kalp bütünlüğü daha doğrusu ikisinidebirbirine tercih etmeden tefekkür etmektir. Kuranda onların kalpleri var amaanlamazlar (A’râf Suresi 179. Ayet) ve akletmezler fiileri çokça zikredilmiştir.Anladıktan sonra ise „Sözün en güzelini dinlemek ve ona uymak“ düşer. Buda asılolandır.

Peygmaber Efendimiz sahabeye işte bunu öğretti. Sahabede sonraki nesileyani tābiine onlarda devam ederek tebe-i tābiine bunu aktardılar. Hocamızındaçokça değindiği ve kitabında yer verdıği gibi zamanı ve mekanı iyi okumamızgerekiyor. Zamanı ve mekanı göz önünde bulundurmadan bu insanlığa vemüslümanlara fayda sağlamamız mümkün değildir. Müslüman zamanı ve mekanı iyiokumalı ve Kuranın değişmez ilkelerine dikkat ederek günümüze aktarmalıdır.

Kuranı kerimi hakkıyla okuma, düşünme, anlama ve yaşama dileği ve duasıyla…

Murat Hakan ŞAHİN 

15070314   A şubesi

Kur’an parça parça indirilmiş, tevatürle naklolan ve Mushaf’a yazılmış muciz bir kitaptır. Onun benzeri getirilemez, mümkün değildir. Hükümler ve kurallar içerir.

Kur’an’ın ilk ayeti, okumaya ve ilme verdiği değeri ifade eder. İnsanın varoluşu “okuma” eylemine bağlıdır. İnsana yüksek ahlaki değerleri gösterir.

Tek bir yaranıcının var olduğuna iman etmek, Allaha iman ve itaati ister. Kur’an’ın temel konusu tevhittir. Kur’an hayatın değişen görünümlerine, nedenlerine ve sonrasına (ölüm ve sonrasına) cevap verir. Kur’an her asra hitap edecek yeterlikte kutsal bir kitaptır.

Kur’an insandan 1) okunmasını, 2) üzerinde düşünülmesini, 3) anlaşılmasını ve 4) bunları hayata geçirip bizzat yaşanmasını ister. Kur’an detaylı bir şekilde insanı anlatmaktadır ve bu nedendendir ki Kur’an insana yaşam boyu eğitimi zorunlu kılmaktadır.  Hz. Peygamber hayatı boyunca Kuran’a uymuş, ümmetini ilim öğrenmeye ve Kuran ile yaşamaya yönlendirmiştir.

Kur’an’ın amacı: insan hayatına yön vermek, anlam vermek ve İnsan için hayatını anlamlandırır.

Anlama merakı ve öğrenme arzusu insanı insan eder, insan tüm eylemlerinde anlam bulur, yeteneklerine ve eylemlerine anlam vermesi insanın hayatta kalmasını sağlar.

İnsan hayatın anlamını, eylem ortaya koyarak, birini/bir şeyi severek, musibetlere/sıkıntılara dayanarak keşfeder. İnsan daima doğru ve değerli eylemde bulunmak ister. İnsan eylemlerine, içinde bulunduğu nimetleri idrak etmiş, şükretmiş ve kabiliyetlerinin sınırını fark etmiş bir şekilde anlam verirse, hayatı nasıl anlamlandırdığını ortaya koyar. Kur’an insandan özünü bulmasını ve var olma bilincinin farkına varmasını ister.

Kur’an’ın insanın hayatını anlamlandırabilmesi için: oku, düşün, anla ve yaşa ilkelerini ifade eder.

Bizlerde bu ilkeler yönünde olma dileği, arzusu ve duasıyla… 

KUR'AN NEDİR?
Çocukluğumda,'' Kur'an nedir?'' sorusu bana sorulmuş olsaydı eğer vereceğim cevap içine doğduğum kültürdeki uygulamalardan gördüğüm kareler olurdu sanırım. Kur'an kutsal bir kitaptır, çok yukarlarda durur, Cuma günlerinde, mevlitlerde, cenazelerde okunur .Biz onu anlamayız ama dinlemek bize huzur verir ve çok sevap kazanırız diye de eklerdim.
Biz çocukken yüksek rafların süsüydü benim için Kur'an. Yaz kurslarında okumayı öğrenip bir dahaki yaza kadar tekrar unuttuğumuz Arapça alfabeydi Kur'an. Dedemin penceresinin önüne oturup saatlerce okuduğu kitabıydı Kur'an.
Şimdi düşünüyorum da bizim Kuran'la olan gerçek bağımızı ne ara kopardık acaba? Ve bu kopukluğun ne kadar farkındayız? Kur'an bize okumayı, düşünmeyi, anlamayı öyle yaşamayı emrederken biz ne zamandan beri O'nun emrine bu denli sağır olduk? O bize hayat verirken, biz onu hayatın dışına nasıl attık? Günümüzde zamane gençliğinden, sosyal medyadan, bozulan ahlaktan, artan boşanmalardan, zinalardan, uyuşturucu kullanımının artmasından, ardı arkası kesilmeyen cinayetlerden,intiharlardan, tahammülsüz evlatlardan şikayet ediyor olmamız akıllara biz nerede yanlış yaptık sorusunu getirmiyor mu acaba?
Evet, yanlışı biz dini şekillere kalıplara sokup özünden koparmakta yaptık. Allah'ın Kelamını, Allah'ın elçisini gerçek manada dinlemeyi bırakmakta yaptık. Yanlışımızı düzeltmekte yine Allah'ın kelamını ve elçisini hakiki manada dinlemekle mümkün olacaktır elbette.
O halde Kur'an nedir? Kur'an Allah'ın insanı muhatap alarak Hazreti Muhammed aracılığı ve tatbikiyle insana insan olmayı, kul olmayı öğreten, hidayet rehberi yegane kitaptır. Kur'an; insanın hayatını anlamlandırmasının, fıtratının onu içgüdüsel olarak sevk ettiği bir aşkına nasıl dayanacağının, acılarla nasıl baş edeceğinin ve en önemlisi de nasıl mutlu olacağının tek kaynağıdır. İnsana kamil insan olmayı Kur'an öğretir. Bunu insana yüksek ahlaki değerleri göstererek yapar.
İnsanın içtenliği, samimiyeti, ihlası ne kadar fazla olursa insan o kadar Kur'an'ın insanı olur. Her insan Kur'an insanı olursa işte o zaman salih toplum oluşur ve hayatını Kur'an'la anlamlandıran insanın şikayet edeceği bir dert de kalmaz o zaman.
Allah'a sonsuz şükürler olsun ki bizi yokluk aleminden varlık alemine çıkarmış ve bizi nasıl yaparız diye düşünmemize bile gerek kalmadan bize hidayet rehberi olan Kur'an'ı indirmiş. Ve yine sonsuz şükürler olsun ki bize bir de yaşayan Kur'an olan bir peygamber bahşetmişte biz yine Kur'an'ı nasıl yaşayacağız diye kara kara düşünmek zorunda kalmamışız. 

                                                Nesibe Cansız 

                                                 14070050 

Mikail bulut / 150 70 307

Kur’an nedir?

Kur’an Kerim, Allah tarafından, Cebrail aleyhi selam vasıtasıyla Hz. Muhammed aleyhi s-salat ve selama parça parça indirilmiş ve Mushaflara yazılmış, okunmasıyla ibadet olan ve günümüze kadar mütevatir yoluyla bize kadar ulaşan muciz bir kitaptır.

Kuran’da, bu kitap Allah tarafından kıyamete kadar muhafaza edileceğini ifade edilmiştir. Kur’an Kerim, ayetler ve surelerden oluşan bir kitaptır ve bu kitabın muhatapları insanlardır.

Bilindiği gibi insanı diğer varlıklardan ayıran nitelik akıldır. İnsanoğlu her zaman, hayatın kaynağını sorgulamıştır ve hayatına hep anlam vermeye çalışmıştır, bunu yunan felsefesinde görebiliriz, filozoflar hep düşünmüştür, tefekkür etmiştir.

Kur’an kerim, akla vurgu yaparak akıl sahiplerini muhataba alır ve tefekkür etmeye teşvik eder.

Kur’an Kerimin, bakara suresinin ayetlerinde “hüden li-n-nas” yani Kur’an kendisini insanlara bir hidayet rehberi olarak tanımlıyor.

Eğer insanoğlu bu hidayete ulaşmak istiyorsa ve hayatına anlam vermek istiyorsa bu kitaba yönelmesi gerekiyor, dolayısıyla bazı ilmi aletleri öğrenmesi gerekiyor. Kur’an Arapça nazil olduğu için sarf, nahiv ve lügat yani dili iyi bilmesi gerekiyor aynı zamanda tarih, coğrafya vs… gibi ilimlere de vakıf olması gerekiyor. Kur’an’ın ilk ayeti, zaten okumaya ve ilme verdiği değeri ifade ediyor.

Kendisini bir hidayet rehberi olarak tanımlayan Kur’an Kerim, birçok ayetlerde tevhide yani Allah’ın varlığına birliğine iman etmeye vurgu yapmıştır. Başka ayetlerde ise dünyanın yaratılış hakkında bilgi vermiştir ve aynı zamanda dünya/ahiret ilişkisine değinerek, ahiret hayatı daha kalıcı, daha değerli olduğunu söylemiştir. Kur’an kerim, insanoğlunun refahı, saadeti ve ahiret hayatı kazanması için ahlaki ilkeler, hükümler ve kurallar yani bir şeriat ortaya koymuştur ve kim bu şeriata hakkıyla ve ihlasla riayet ederse karşılığında bir ecir göreceğini söz vermiştir. Kur’an kerim bu tekliflerde bulunarak insana bir hedef koymuş oluyor ve böylece hayatı anlamlandırmış oluyor.

Sonuç olarak Kur’an kerim, sadece okumak için değil: okumak, düşünmek, anlamak ve yaşamak için indirilmiş bir kitaptır, dolayısıyla kişi, hayatını anlamlandırmak istiyorsa bu dört ilkeyi (oku, düşün, anla, yaşa) göz önünde bulundurması kesinlikle gerekiyor.

Kur’an Kerimi en güzel şekilde okumaya, tefekkür etmeye, anlamaya ve yaşamaya dileğiyle ve duasıyla...

Y. ÇAKIR 16070303

Kur’an nedir ?

Kur’an Hz. Peygamber’e Cebrail (r.a.) aracılığıyla Arapça olarak gönderilen ve bize kadar tevatür yoluyla gelen en büyük kutsal kitaptır.

Kur’an-ı Kerim, Peygamberimize diğer kutsal kitaplarda olduğu gibi tamamı bir anda değil, zamanın ve olayların gereğine göre ayetler ve sûreler halinde parça parça indirilmiştir.

Kur’an, en son ilahi kitaptır ve ondan sonra başka bir kitap gelmeyecektir. Getirdiği hükümlerin ve hakikatlerin geçerliliği kıyamete kadar sürecektir.

Kur’an, insanın ferdi, sosyal, bedeni, manevi bütün problemlerine çözüm üreten bir şifa kaynağıdır. Kur’an-ı Hakim, bir hidayet kitabıdır. Kullara tevhidi gösterir, sadece eşi ve benzeri olmayan Yüce Yaratıcıya kulluk ettirir. Kalpten şirki temizler, kula şükrü öğretir. O bir zikir kitabıdır, okuyana Allah’ı zikrettirir. Kur’an bir fikir kitabıdır, her yönüyle insanı ve varlığı fikrettirir. Gaybdan bilgi verir, insanın müşkülünü giderir. Geçmiş milletlerin hallerinden, gelecekteki nimet ve tehlikelerden bahseder. İnsanı düşündürür, ümitlendirir, korkutur. Kur’an insandan okunmasını, üzerinde düşünülmesini, anlaşılmasını ve bunları hayata geçirip bizzat yaşanmasını ister. Kur’an detaylı bir şekilde insanı anlatmaktadır ve bu nedendendir ki Kur’an insana yaşam boyu eğitimi zorunlu kılmaktadır. 

Hz. Peygamber hayatı boyunca Kuran’a uymuş, ümmetini ilim öğrenmeye ve Kuran ile yaşamaya yönlendirmiştir. Kur’an’ın amacı: insan hayatına yön vermek, anlam vermek ve İnsan için hayatını anlamlandırır. Kur’an’ın insanın hayatını anlamlandırabilmesi için: oku, düşün, anla ve yaşa ilkelerini ifade eder.

Ashâb, Kur’ân’ı okuyor, anlıyor ve yaşıyordu. Hz. Ömer, Bakara sûresini on küsûr senede ezberlemiş, sûreyi ezberleyince Allah’a şükretmek için bir de deve kurban etmiştir. Anlaşılıyor ki Hz. Ömer, söz konusu sûreyi on küsûr yıl gibi bir zaman zarfında okumuş, anlamış ve hayata geçirmiştir. Demek ki, o devirde Kur’ân anlaşılıp yaşanıyordu, günümüzde olduğu gibi manâsı bilinmeden sadece yüzünden okunmak veya ezberlemekle yetinilmiyordu. Kur’ân hâfızı olmak, baştan sona Kur’ân’ı yanlışsız olarak ezbere okumak değildi. Ödevimi şu duayla bitirmek istiyorum : kuranı okumayı, üzerinde tefekkür etmeyi, onu anlamayı ve hayatımıza tatbik etmeyi muyesser eylemesini Allah’tan diliyorum.

Arif ÜSTÜNDAĞ 15070312

Kur’an ı Kerim Allahu teala tarafından Cebrail (as) vasıtasıyla Hz Muhammed (sav)’e vahy olunan bir kitaptır. Bilindiği üzere tedricen indirilmiştir. Lakin kitap deyip geçmek yetersizdir. Zira Kur’an ı Kerim’in diğer kitaplardan ayrıcalıkları vardır. Bunlardan en belirgini olan uslubudur. Kapsamlı özlü bir kitaptır, az kelime ile çok derin ve çok mana ihtiva eder. Ayetler ile sureler oluşur. Sure ile cüzler. Cüzler ile Kur’an oluşur. Buna ziyade Kur’an ı Kerim tevhid, fıkıh, ahlak, ahiret hayatı ve geçmiş milletlerin kıssaları gibi konular içerir. Kur’an ı Kerim aynı zamanda insana yol gösteren bir kitaptır. Kitabımızda gösterildiği gibi, insan önce görmeli, yani bakmaktan daha üst bir kavramdır. Bunun üzerine anlamalı, ana amacı kavramalı ve bununla şekillenmeli. İnsan akıllı bir varlıktır, Kur’an insana düşünmeye ve tefekkür etmeye tavsiye eder. Ve nihai amacı ise bir zihniyet oluşturmasıdır. Bu da insan hayatına değer ve anlam kazandırır. Bunun içinde ilk başta Kur’an ı okumalı, üzerine düşünmeli ve anlaması gerekir. Ve olmazsa olmazı öğrendiklerini hayata geçirmeli. Mesela Kur’an ı Kerimde geçen “..Namazı ikame edin..” emri üzerine, düşünme ve anlama sonrası Müslüman bilir ki, bunun manası namazı hayatınıza yerleştirin, daha açık bir şekilde ifade etmek gerekirse, hayatınızı namaza göre ayarlayın demektir olduğunu anlamıştır. Zaten peygamber efendimizde aynısını yapmıştır, o vahy ile muhatap olmuş, içselleştirmiştir ve anlatmıştır. Mamafih, Kur’an ı Kerim her yönü ile insan için rehber ve yol göstericidir.

Medine ŞAHİN

16070192

İLAHIYAT/A şubesi

 Yüce Allah Kuran'ı, insanlara doğru yolu göstermek için göndermiştir.Kuran'da Allah'ın istediği gibi iyi, doğru, dürüst insan olmanın yolları anlatılmaktadır.Kuran'ı okuyup anlayan insan, onda en doğru inanış esaslarını, en güzel ahlak kurallarını ve dini en temel kural ve ilkelerini bulabilmektedir.Bunun için, Kuran'ı okuyup anlamak çok gerekli ve faydalıdır.Allah'tan yeni bir kitap gelmeyeceği için yeni göre Kuran'ın zaman zaman yeniden yorumlanması yani tefsir edilmesi gerekir.İşte Kuran tefsirleri böylece ortaya çıkmıştır ve çıkmaktadır.Kuran'ı Arapça aslından okumak ibadet sayılmış ve sevap kabul edilmiştir.Bunun için Müslümanlar, Kuran'ı okumaya çok önem vermişlerdir.Şurası bir gerçek ki Kuran sadece yüzünden ve ibadet niyetiyle okunmak için gönderilmemiştir.Asıl olan, Kuran'ın manasını anlamaktır.İşte bunun için Müslümanlar kendi dilleriyle yapılmış olan meal ve tefsirleri okumalı ve üzerinde düşünmelidirler.Bu da bir ibadettir ve çok sevaptır.

Bunlar aslında biz müslümanlar olarak yabancı olduğumuz bir mesele değildir fakat her insanın anlama derecesi farklıdır.Kuran Nedir? kitabı bu noktada insanlara yardımcı olup daha geniş düşünmelerini ve farkında olmalarını sağlamada yardımcı olmaktadır. 

 Gülsüm Erdenci 2.sınıf 

19072068 İlahiyat İLH441

 Bütün insanlar hayatın ve varoluşlarının anlamını arar. Bu arayışı yaparken de içten içe iyi olanı bulmayı umud eder. Tanrı insanın hamuruna, hayatını anlamlandırmak için gönderdiği kutsal hidayet araçlarından önce, temiz ve özünde bozuk olmayan bir temel -fıtrat- inşa etmiştir. Hayatın ancak bir anlamı olabilir fakat insanların anlam küreleri farklı olabilir. Bu yüzden tek bir doğru anlam üzerinde birleşmek için Tanrı bize bozulmamış fıtratı bahşetmiştir.

Öyle veya böyle insanlar hayatı anlamlandırmak ister. Geçen haftalarda izlediğim bir videoda satanist bir gençle bir söyleşi vardı. Kendisine satanizmi ve bu yolu neden seçtiğini soran sunucuya; "Çünkü satanizm doğruyu ve iyiyi isteyen ve bu yola sevk eden şeytanların öğretisidir. Bu yüzden, bu yolun takip edilmesi gerektiğine inanıyorum." demişti. Kendisinin hayatı anlamlandırırken doğru olana yöneldiği ve kendisince buna bir anlam yüklemesi yukarıda kastettiğim fıtratın bir sonucudur. Fakat şeytanla hayatı anlamlandırması bize hayatı anlamlandırırken doğru bir şekilde anlamlandırma yapmamız gerektiğini gösterir. Bu doğru anlamlandırmayı yaparken bize ‘bilgi' lazım. Çünkü bilmezsek örnekteki gibi veya verilebilecek çok daha vahşet içeren örneklerdeki gibi yanlış anlamlar çıkarabiliriz. Çünkü Kur'an insanı en iyi anlayan ve onun hayatının değerini en iyi ortaya koyan şeydir. İnsan bulsa bulsa hayatın anlamını onunla bulup, şekillendirebilir. "Andolsun ki biz insanoğlunu şerefli kıldık. Kara ve denizde taşıtlara yükledik.  Temiz şeylerle onları rızıklandırdık. Yarattıklarımızın pek çoğundan üstün kıldık. (İsra 17/70) Bir insana bu kadar iltifat ve değer biçen bir Tanrı ve kitabı varken insan değerini başka nasıl ifade edebilir? Yine Fussilet 41/44 ayetinde; "Şayet biz onu yabancı dilde okunan bir kitap olarak indirseydik mutlaka şöyle diyeceklerdi; "Ayetlerinin açık seçik anlaşılır olması gerekmez miydi? Bir Arap'a yabancı dilden bir kitap, öyle mi!" De ki o inananlar için bir rehber ve şifadır. İnanmayanlara gelince; onların kulaklarında bir sağırlık vardır. Kur'an onlara kapalıdır. Sanki onlara çok uzaktan sesleniliyor." ayetinde ise, görüldüğü gibi insanla iletişim kurmayı amaçlayan, insanın dikkatini kendisine çeviren ve ona hayatı anlamlandırmasında yol gösteren en temel şeydir Kur'an-Kerim. 

Tüm bunların ötesinde ilk ayeti oku olan bir kitap var elimizde. Bu "Oku", kitap okumanın ötesinde, hayatı okumak, çevremize bakmaktan öte görmeyi tavsiye edip okumamızı emreden bir ayettir.Okuduktan sonra düşünmemizi isteyen bu ilahi sözler birçok ayetinde düşünmeye teşvik eder ve dikkat çeker. (Hud 11/24- Yunus 10/13- Rad 13/3- Hicr 15/75 - Bakara 2/65 gibi) Hayata bakmalı, görmeli; sadece bununla kalmayıp gördüğümüz şeyleri düşünmemizi ister. Düşünmeden sonra bizi getirdiği aşama anlamamızdır. Bir şeyi okuyor veya düşünüyorsak bunun bir anlamı vardır. Bundaki gerçek anlamı bulmamızı ister. Çünkü küçük şey yoktur. Her şeyin illaki bir anlamı vardır. Tüm bu aşamalardan sonra Kur'an'ın asıl amaç ve gayesi şudur; "Yaşa". Şüphe yok ki Kur'an kendisi ışığında yaşamaya değer yegane şeydir. O bütün varlık alanlarımız için, indiği tarih içerisinde, olaylara binaen şimdiye ışık olmuş ve onunla yaşamımıza engel bir durum veya soru işareti bırakmamıştır. Kur'an'ın ne olduğuna dair birçok şey söylenebilir fakat onun ne olduğunu bu açıdan açıklarsak Kur'an'ın asıl gayesine ve insanın asıl gerçek, doğru anlamına ulaşabiliriz. İşte "Kur'an Nedir?" kitabının değindiği ve anlattığı şey budur.
 Kur'an ışığında bunları gerçekleştirmek, hayatımızın anlamını bulmayı, hayatımızı Kur'an'la yaşamayı yüce Allah'tan niyaz ederiz.

Adsoyad:  Mahamoudou  KONTA

Öğrenci numarası : 16070740

1.ödevi  kuran bütünlüğü

 Kuran’ı doğru anlamak için bir bütün içerisinde ele alınmak gerekmektedir. Bir anlamda bu da Kuran Kuran'la tefsir etmektir. Müfessirlere göre, böyle biçimde Kuran tefsir etmek en yüksek tefsir mertebesidir. Dediğimiz Kuran bütünlüğü birkaç yönden düşünülebilir: gayeye göre bütünlüğü, cümle bütünlüğü, konu bütünlüğü, sure bütünlüğü vb. (Ayet, siyak sibak, Kuran bütünlüğü). Bundan hareketle Kuran hakkında böyle bir cümle kurmak mümkündür: Kuran parçalanamaz bir bütündür. Yani Kuran tikellerden hareket değil de tümel bir şekilde okumak, anlamak, düşünmek ve hayata geçirmek olması gerekmektedir.

Örnek verecek olursak söyle gösterilebilir: Fatiha suresi 7. ayet, Nisa suresi 69. ayetle açıklanması. Enbiya suresi 91. ayeti, Tahrim suresi 12. ayetiyle açıklanması ve bunun gibi nice örnekler vardır. Böyle bir bütünlük içerisinde Kuran’ı ele alınmadığı takdirde büyük ihtilaflara yol açmış olur. Yani Kuran tikel / parça olarak tefsir etmeye kalkılırsa ihtilaf kaçınılmaz olur. Oysa, Yüce Rabbimiz Kuran-i Kerim'i çelişkili bir kitap olmadığını defalarca vurgular. Mesela, Nisa suresi 82. ayeti “Kur’an’i inceleyip düsünmüyorlar mi? Eğer Allah’tan başka birinden gelmiş olsaydı onda birçok tutarsızlık ve çelişki bulurlardı!”.

Peygamber’in Kuran’ı açıklaması “O peygamberleri apaçık delillerle ve kutsal metinlerle gönderdik. İnsanlara indirdiklerimizi kendilerine açıklaman için ve (ola ki üzerinde) düşünürler diye sana da uyarıcı kitabı indirdik”. Örnek namazla alakalı ayetleri Kuran’da akimissalah ama namaz nasıl kılınacağını Peygamber’in örnekliyle açıklanır  keza zekat.

Fatihe Suresi 7. ayeti Yahudiler ve Hristiyanları kasıt edildiğini Hazret Peygamber aracıyla öğreniyoruz ve bunun gibi örnekler Kuran’da çokça bulunmaktadır.

Sahabelerin Kuran’ı tefsiri, Kuran indirdiği zaman sahabeler hem zamanı ve hem mekanı oldukları için şüphesiz onlar daha kuran anlamaları sağlamaktadır. Bundan dolayı sebeb’i nüzul çoğu zaman sahabeler aracılığıyla öğreniyoruz.

Özet olarak, Kuran bir bütündür (Ayet, siyak sibak, Kuran bütünlüğü) tefsir edilmesi, zorunlu bir şey olduğu açıktır. Aksi takdirde herkes kendi önyargı önyargıdan hareketle tikel ayetler ele alıp çelişkili olarak açıklamalar ortaya çıkar.

Adı soyadı: Mahamoudou KONTA

Öğrenci No: 16070740

KURAN NEDİR ÖDEVİNE DAİR BİR ÇALIŞMA

İnsan insan olma itibariyle, insan hakkında şöyle tanımlar yapılmıştır: insan düşünen canlı bir varlıktır. Son dönemlerde bazı arkeolojiklere insanı şöyle tarif etmişlerdir: insan inanan bir varlıktır. Birinci tanımda düşünme kelimesi geçiyor, yani insan akıllı bir varlıktır. Akıl ise olaylar ve olguların hakkında düşünüp anlamaya çalışır. Bu anlam arayışıyla ilgili tarihi boyunca farklı mitolojiler (Zeus), efsaneler, teoriler vs. Bazen insan kendisini anlamak için, bazen de evreni anlamak için, bazen de olaylar ve olgular arasında ilişki kurmak ve anlamak adına büyük çabalar sarf etmiştir. Örnek: yunan mitoloji (Zeus) ve bazı yunan filozofları ve bazı Müslüman filozofları çeşitli teorileri ortaya koymuşlardır. Mesela, platonun sudur teorisi (dört aşamalı) ve Farabi’n sudur teorisi (ikili on aşamalı) ve ibn Sina’n sudur teorisi (üçlü on aşamalı) ve bunun gibi. Ancak gerek insan kendisini gerek evreni anlamak ile ilgili vahiy ışığın dışında başarılı ve tutarlı bir düşünce sistem ortaya koyduğu söylenmez. Çünkü teorilere bakıldığında oldukça köpüklü halkalar görünmektedir. İşte Yüce Allah cc hem kendi hakkında hem de evren hakkında ve bunlar arasında nasıl bir bağ olduğunu insanlara öğretmek adına peygamberler aracıyla, vahiy yoluyla bu amacı gerçekleşmiştir.

Bu görev tamamlamak üzere, en son olarak HZ Muhammed (s.a.s) göndermiştir ve ona hiç kimse değiştiremeyeceği bir kutsal kitabı vermiştir ve bu kitap kendi koruma altına almıştır. (Şüphesiz o Zikri (Kur’an’ı) biz indirdik biz! Onun koruyucusu da elbette biziz) [Hicr suresi, 9. ayet]. Bu kitap insanın kendi hakkında ve Allah’ın hakkında ve evren hakkında sorduğu sorulara cevap vermektedir. (Ayrıca bu Kitabı da sana, her şey için bir açıklama, bir hidayet ve rahmet kaynağı ve Müslümanlar için bir müjde olarak indirdik.) (Nahl - 89). Yani insan anlam arayışı sorulara ancak Kuran gerçekçi tutarlı bir şekilde cevap verebiliyor. (Yaratan, yarattığını bilmez mi? O, Bütün Ayrıntıları Bilen'dir, Her Şeyden Haberdardır.) (Mülk suresi 14. Ayet).

İnsan hakkında ikinci tanımıyla ilgili şöyle açıklanabiliyor (insan inanan bir varlıktır. Eski toplumlardan bugüne kadar, toplumlara bakıldığında inanca sahibi olmayan bir toplumu bulunmaz. Evet, farklı ve batıl inançlar olabilir. Ama mutlaka ve mutlaka bir inanca sahiptirler. Cenab-ı Hak,  insanları puta, ineğe, fareye vb. tapmaktan kurtarmak üzere kendi hakkında (Allah) evren hakkında, insan hakkında ve şeyler hakkında sorulan sorulara ayrıntılı bir şekilde cevap ve çözüm sunmuştur. Böylelikle insan şirkten kurtulup, tevhide erişir. Bu bakımdan kuran Allah’ın tarafından insanlara bir lütuf kitaptır. Bu kitap büyük (felsefi) sorulara cevap vermekle birlikte bütünsel bir ilişki manzume biçimde sunulmuştur. İnsan ve Allah ilişki, insan ve insan ilişki insan ve hayvanlarla ilişki vs. ahlaki, hukuki değerleri içine alarak mükemmel bir sistem arz etmiştir insanoğluna.

Diğer taraftan, insan hakkında şöyle bir cümle kurulmuştur: (الإنسان مدني بطبعه) yani insan sivil bir varlıktır. Bu da ilişkiler düzenleten bir sistem gerektirir, yani hukuk ve ahlak sistemi. Kuran bu hukuk ve ahlak sistemi temel felsefeleri ortaya koymaktadır. ( bir topluma karşı beslediğiniz kin sizi tecavüze sevk etmesin! İyilik ve (Allah'ın yasaklarından) sakınma üzerinde yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerine yardımlaşmayın. Allah'tan korkun; çünkü Allah'ın cezası çetindir.) (Maide suresi 2. Ayet).

Bu açıklamalardan hareketle şöyle bir cümle kurmamız doğru olacağını düşünüyorum: Kuran insanın hayatını anlamdır an, insan anlam arayışına cevap veren bir kitaptır. Diğer taraftan, olgusal (yaşanma, uygulama) bir bakışıyla düşünecek olursak şöyle diyebiliriz: insan hür bir varlıktır, hürriyet sorumluluğu gerektirir. Hürriyet ve sorumluluk onun sınanması doğurur. Bu da bireysel sorumluluğu anlamına gelir. (İnsan için yalnız kendi çalıştığının karşılığı vardır.) (Necm Sûresi 39. Ayet).

(Kim hidayet yolunu seçerse, bunu ancak kendi iyiliği için seçmiş olur; kim de doğruluktan saparsa, kendi zararına sapmış olur. Hiçbir günahkâr, başkasının günah yükünü üslenmez. Biz, bir peygamber göndermedikçe (kimseye) azap edecek değiliz.) (İsrâ – 15).

Bu sorumluluğu yerine güzel ve iyi bir şekilde getirmek adına kuran herkesten toplumsal ve bireysel olarak bunu istiyor: Oku! Anla! Düşün! Yaşa!

Böylelikle hem dünyada hem de ahirette insan mesut olur. (Bizim uğrumuzda elinden gelen çabayı sarf edenlere gelince, onları bize ulaşan yollara mutlaka yöneltiriz. Kuşkusuz Allah iyilik yapanların yanındadır.) (Ankebût Suresi - 69. Ayet). Bu ayete dikkat edersek Allah sebil (سبيل) demiyor, subul (سبل) yani yollar, yani bu işi herkes kendi makamında, kıvamında gerçekleşebiliyor. Hocalar, öğrenciler, memurlar, iş adamları, Temizciler, ev hanımları, bilim insanları, sanatçılar, kendi makamında ve kıvamında bu işi gerçekleşebilir. Örnek: yolda giderken kırmızı ışığı yandığında durmakla Allah’ın emrini yerine getirmiş oluruz. Derste hocaya dikkatle dinlemek, sormak, sonra dersi güzelce çalışmak, bunların hepsi kuran bizden istediği bir şeydir. Yani kuran sadece namaz kılmak, oruç tutmak, zekât vermek istemiyor, bu ibadetlerin arka planı anlamak da istiyor bizden, nitekim şöyle kuranda geçmektedir: (Muhakkak ki salât (namaz), fuhuştan ve münkerden nehyeder (men eder)). (ANKEBÛT – 45).

(Ey iman edenler! Sizden öncekilere oruç farz kılındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki sakınıp korunursunuz.) (Bakara, 183)

Yani bu ayetlerin amacı adam olmak, insan olmaktır. Yani rezaletten sakınmak, fazilete sahip olmaktır.

Genelde insanların yaptıkları mefhumlar üzerinde bina edilmektedir. Kuranda teori ve olgusal olarak gerçekçi ve sağlam ilkeleri insanlara sunar. İnsan ne kadar kuranı okursa, anlarsa, düşünürse, yaşarsa, bu dünyada ve öbür dünyada o kadar muvaffak mutlu mesut olur. Çünkü mefhumları ve ilkeleri, sağlam ve doğru olduğunda, onların üzerinde doğru ve uygun eylemler inşa edilir. Bu da süreçsel bir çalışmadır. Buna göre, kuran tefsir hakkında şöyle düşünülebilir. HZ Peygamberden bugüne kadar anlamaya, açıklamaya, yaşamaya sarf edilen bir çaba olduğunu söyleyebiliriz.

HZ Peygamber tebliğ görevi: (Ey Resûl! Rabbinden sana indirileni tebliğ et. Eğer bunu yapmazsan O'nun elçiliğini yapmamış olursun.) (Mâide – 67).

Yani Allah HZ Peygamber’e indirdiği kitap, insanlara ulaştırmak konusunda görevlidir. Bundan dolayı HZ Peygamber yakın çevrelere (eşine, akrabalara, vs.) bu vahiy iletmiştir. (Ve en yakının olan aşiretini uyar). (Şuarâ sûresi 214. Ayet).

Diğer taraftan, bu mesaj topluma iletmesinden sorumlu olmuştur. (Sen, sana buyurulanı açıkça duyur, müşriklere aldırış etme!) (Hicr Suresi - 94. Ayet).

Aynı zamanda, bütün insanlara ulaştırması konusunda görevli olmuştur. (De ki: Ey insanlar, şüphe yok ki ben, Allah tarafından sizin hepinize gönderilmiş olan peygamberim;) (A'raf suresi 158. Ayet).

HZ Peygamber’in tebyin görevi: (İnsanlara, kendilerine indirileni açıklaman ve onların da (üzerinde) düşünmeleri için sana bu Kur’an’ı indirdik.) (Nahl Suresi 44. Ayet).

Bunun için HZ peygamber, sahabelerin anlamadığı yerler veya yanlış anladığı yerleri açıklıyordu ve düzeltiyordu. Örnek: (İnanıp da imanlarına herhangi bir haksızlık bulaştırmayanlar var ya, işte güven onlarındır ve onlar doğru yolu bulanlardır.) (En'âm Suresi - 82. Ayet).

Bu ayet indiğinde, sahabeler zor durumda kalmıştır. Çünkü zulüm kelimesi Arapça olarak hiç kimsenin sakınamayacağı bir anlamı taşımaktadır ve sahabeler ağlaya ağlaya HZ Peygamber’i sordular. HZ Peygamber şöyle cevap vermiş: (Sizin düşündüğünüz zulüm demek değildir, zulüm burada şirk demektir, görmediniz mi HZ Lokman oğluna şöyle öğüt vermiştir. (يا بني لا تشرك بالله) yani zulüm şirk demektir. Böylelikle sahabeler sükûnete ve ferahata ermişlerdir.

Tefsir literatürüne bakıldığında HZ Peygamber’den bugüne kadar müfessirler tebyin ve tebliğ görevi yerine getirmek için uğraşmaktadırlar. Sahabeler, tabiler, tabii tabiler, Taberi, İbn kesir, Razi, Kurtubi, Zamahşeri, vs. Herkes kendi döneminde ve toplumsal şartlara göre tebyin ve tebliğ görevi yerine getirerek eserler ortaya koymuşlar. Onun için kuran tefsiri süreçsel bir çalışmadır. Biz de oku, anla, düşün, yaşa mantığıyla bu zengin mirasa sahip çıkıp elimizden geldiğince inşa sürdürme konusunda katkıda bulunmamız ve gelecek nesle nakil etmemiz gerekli bir şey olduğunu düşünüyorum.

SEÇİL AYDOĞAN 190720  4A  İLAHİYAT LİSANS

KURAN NEDİR?

Yüce Allah bize Peygamber aracılığıyla gönderdiği ilahi kitabı hakkıyla okumamızı, üzerinde düşünmemizi, anlamamızı ve hayata tatbik etmemizi ister. Kur’an’ın hayata uyarlanabilir bir kitap olduğunun en güzel örneğini Hz. Peygamber (s.a.v)’dir. Hz. Peygamber sahabelere onar ayet ezberlettirdikten sonra ayetleri hayata uyarlayabilecek yönleriyle birlikte öğrendikten sonra diğer on ayete geçmelerini söylemiştir. Hz Peygamber ve sahabeler kuranı kerimi tefsir etmişlerdir. İnsan sürekli anlam arayışı içindedir yaşamak isteyen hiçbir insan yaptığı eylemlerini ve hareketlerini anlamsız bulmaz. Yaptığı her şey de bir anlam bulur. Hayatını anlamlandırırken fıtratını tatmin etmeye çalışır. İnsan eylemlerini yaparken bir takım sıkıntılarla karşılaşırsa insan ya bu sıkıntıları ortadan kaldırmaya çalışır ya da farklı bir yol seçer. İlk Peygamber Hz. Adem’den son Peygamber Hz. Muhammed’e  kadar getirdikleri mesaj hayatı anlamlandırmanın temel içeri din yani tevhid inancı aynı kalmış.Fakat uygulamada yani şeriatta bir takım farklılıklar vardır.Böyle olmasından doğal ne olabilir ki…Sonuçta toplumdaki fertler değişmiş.İnsanların algılayış tarzı değişmiş.Kuran son Peygamber Hz. Muhammed’e vahiy yoluyla parça parça indirilmiş bir kitaptır. Kuran ayet ve surelerden oluşur. Ayet ve sureler arasında bir tezatlık yoktur. Kuranda ayetler arasında bir bütünlük vardır. İnsanoğlunun hayatı anlamlandırabilmesi için KURANA ihtiyacı vardır. Tek başına bunu yapamaz çünkü insan eksik yaratılmıştır. Allah’ın rızasına ve Allahın isteğine nasıl yöneleceğini bilemez. Kuranın özlü ve kapsamlı bir anlatımı vardır. Bazen bir kelimeyi sayfalarca anlatır ya da sayfalarca uzun olan bir şeyi bir kelime ile anlatır.Vahiy Allah vardır ve tektir demektir.Sürat esastır.Semboller kullanılmıştır.Âyet Allah’ın varlığını ve birliğini ispat eder.Âyeti ancak düşünebilen insan ,anlamak isteyen ,söz ve öğüt dinleyen insan anlar .İnancı tam olan kişi mucizeyi anlar. İnancı olmayan bahaneler arar. İnsan ancak vahiy aracılığıyla fıtratıyla yani özüyle kavuşabilir. Kuranı Kerim insan hayatını anlamlandıran ilahi bir kitaptır. Kendini Hidayet Rehberi olarak tanımlamıştır. İnsanın nasıl bir hayat yaşaması gerektiğini kurallar yoluyla açıklamıştır. Peygamberimizin ahlakı hakkında soru sorulduğunda Hz. Aişe anamız demiştir ki: “Ahlâkı, Kur’an ahlâkı idi” cevabını vermiştir. İnsan ancak yaşama amacını, niçin yaratıldığını, kısaca anlam arayışını ancak Kuranı Kerimde bulabilir.

Adı-soyadı: Mahamoudou KONTA

Sınıfı ve şubesi: 4. FINIF. Şube. A

Öğrenci nu.: 16070740

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI

kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.)

2. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

3. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?  (Sayfa numarası verin.)

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.) TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabıyla ilgili kısa bir bilgi vermeye çalışmak istiyorum:  TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabı,  Kıymetli hocamız Prof. Dr. Ahmet Nedim serinsu, tefsir ile ilgili yapmış olduğu bir çalışmadır.  tefsir alanında haritalar ve Atlas vasıtasıyla,  bilimsel kriterleri uygulayarak, tefsir alanında bütünsel bir şekilde tefsir ile alakalı insanların  kolayca ve anlaşılır bir biçimde bilgiye ulaşabilmek için yazmış bir  kitaptır.

ÖNSÖZÜ(007.S)

Bu başlıkta kısaca tefsir tarihinde Hz. Peygamberden bugüne kadar tefsir alanla ilgili bilgi verilmiştir. Tefsir tarihi atlası kitabında ne tür bir çalışma olacağı ve nasıl ve hangi bir metoda takip edileceğine dair bilgi verilmiştir. Tabir caizse, kitabın şablosu çizilmiştir.

Teşekkür (009.S)

Böyle bir eser ortaya çıkarmak için büyük çabalar sarf edilmek gerekmektedir. Bu çaba gösterenlere teşekkür mahiyetinde yazılmış metindir. Bunun yanı sıra hatta ilk satırlarda bu eseri okuyacak öğrencilere (yarı evlat) büyük teşekkür edilmiştir.

GİRİŞ (  11.s       )

A.      Neden tefsir tarihi atlası?

B.      Neden klasik tefsir metinleri?

C.      Tefsir tarihi atlası nasıl bir kitaptır?

D.     Tefsir metinini okumaya başlıyorum!

E.      Uygulama haritalarını çalışmaya başlıyorum!

Öğrenme hedefler kitaplar çalışırken.

İslam’da bir yapacağı zaman niyet ne kadar önemli olduğu bakımından niyete dair Hz. Ömer’in rivayet ettiği hadisi vürut edilmiştir. (إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى...) ve bu hadisin Türkçe tercümesi.

Aynı zamanda ilim ne kadar çok önemli olduğu ve dua da bunlara dair Ebu Hureyret’in rivayet ettiği hadisi zikredilmiştir. (اللهم انفعني بما علمتني وعلمني ما ينفعني وزدني علما...).

A.      Neden tefsir tarihi atlası? (013.S)

Atlası sözcülüğü hakkında bilgi verilmiştir ve atlası özellikleri bir esere uygulandığında anlaşılma bakımından çok yararlı olduğu anlatılmıştır. Bu tarzda yazılmış eserler şöyle özellikleri kazanmış olur: fiziki, siyasi, coğrafi, iktisadi, sosyoloji, tarihi, antropoloji vs.

Yönleri anlaşılmasına yardımcı olur. Tefsir metinleri müzakere ederken okunacak metni tarihi yönleri hicri ve miladi olarak anlatılmıştır. Konu olan âlim ilmi tahsilinde yapmış olduğu yolculukları buluştuğu alimler yetiştirdiği öğrenciler kullandığı metotlar vb. anlatılmıştır.

            Tarihi yönleri anlatırken beşeri bilgilerin insanları daha yakından kavramak için tarih en önemli bilgi olduğu anlatılmıştır. Bundan dolayı tefsir ilminde tarih atlası çok önemli olduğunu zikredilmiştir.

B.      Neden klasik tefsir metinler? (016.S)

Bu başlık altında klasik tefsir metinleri neden önemli olduğu ele alınmıştır. Bu metinler özellikleri metotları sosyoloji yönleri coğrafi ekonomi siyasi yönlerden ve bu metni yazarın etkilenmiş olduğu faktörlerden anlatılmıştır. Aynı zamanda klasik terim ile ilgili felsefi olarak ve Latincede de ne tür anlamlara geldiğini anlatılmıştır ve tefsir tarihi atlasında klasik metinleri yere alacağını ve nasıl bir çalışma yapacağını onunla ilgili anlatılmıştır.

C.      Tefsir tarihi nasıl bir kitaptır? (015.S)

Burada tefsir tarihi atlasına dair tanım yapılmıştır. Bu başlığın özellikleri atlasının özellikleri anlatılması günümüzün eğitimde modern yöntemleri kullanmış olduğu anlatılmıştır. Öğrenme hedefleri kitap çalışırken nasıl önemli hangi hazırlıklar yapılması gerektiğini anlatılması özellikler bulunmaktadır.

Bu başlığın özelliklerinden biri kavramlar ve tanımlar ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, Kuran nedir? Kuran insandan ne ister? Aynı zamanda avramlar arasında ilişkiler ele alınmıştır. Anlam küresi ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, yere küre su küre hava küre gibi kürelerden biri: bu küre fiziksel bir yapı taşımıyor. Orada duygu düşünme akışları kültür ürünleri kavramlar ve kavramlar arasında ilişkiler, düşler, tasarımlar, düşünceler bu kavramları ilişkiler düşünceler dile getiren dilsel ürünler bulunmaktadır.

Mütalaa, vecih, müzakere, münakeşe gibi kavramlar hakkında bilgi verilmiştir ve bu bilgiler tablolu bir şekilde anlatılmıştır.

·         Tarih nedir?

Haritayla anlatılma amacı nedir? faydalar nedir? gibi sorulara cevap vermeye çalışılmıştır. Olayları olguları ve bunların arasında ilişkileri hakkında bilgi verilmiştir. Bunlardan hareketle Hz. Adem’den Nuh’a İbrahim Musa İsa Hz. Muhammed bugüne kadar olaylar ve uygular anlaşılma bakımından tablo çizerek anlatılmıştır ve tarih konusu, tarihte sebep sonuç, yer zaman ilişkiler tarihi olayların değişebilir özelliği gibi konuları anlatılmıştır. Bunları haritaları çizerek anlatılmışıtr.

·         Tefsir tarihi haritası

Buradaki özelliği sadece insan var oluşu değil. Bütün varlıkları ve koşulları ve bunların birbiriyle ilişkiler ve sorunlara, sorulara çözüm ve cevabı nerede bulabileceği yönlerden çözümler getirmeye çalışmıştır. Bunun yanı sıra 15 asırlık tefsir birikimleri de anlatılmıştır ve islam ilk dönemlerinde yazılmış müshaflar, vesikalar ile ilgili resimleri gösterek bilgi verilmiştir. haritada Kur'an'ın insanın sadece tarihsel varlık koşulu ile değil bütün varlık koşulları ile uyumlu olan ve o koşullara cevap veren ilahi bir mesaj olmasını aynı zamanda tefsirin doğuşu gelişmesi ve 15 hazırlık dönemi tarih nedir haritasında açıklayan anlatan  bir çerçevedir

·         Kavram termi

Kavram terim ile ilgili düşünce bakımından önemli bir alet olduğunu bilgi verilmiştir. Düşünmek için kavram gerekir olduğu anlatılmıştır. Diğer taraftan tefsir alanında ne tür bir ilişki olduğu tespit edilip örneklerle ayetlerle anlatılmıştır. Burada şöyle bir metot kullanılmıştır: kavranılan anlaşılan şey mefhum / bir şey hakkında zihinde bulunan genel düşünce / kavramak sonucunda düşünebilir bir şeye bir şey başka bir şeyden ayırmak olanak veren tasarım nesnelerin olayların ortak özellikleri kapsayan bir şeyi, nesneler olaylar ortak bir adı altında toplayan bir şey altında bulunmuştur.

Kavram terim ile ilgili kavram soyut bir şey olduğunu tablolarla anlatılmıştır.

·         Muallim kimdir?

İslam’da ilk muallim Peygamber olduğunu anlatılmıştır.  muallimin faaliyette bulunan alemin kimliğine ve özelliklerine sahiptir Bu çağda değişiklik gösterebilen aynı zamanda ilerleyebilen ilim yolculuğundaki bireyin rol modellerini beni inşa etmenin önemine dikkat çekmek istenilen bir bölümdür. İslam dinine göre muallim eğitici eğitmen nasıl bir kişisel olmalı ve hangi metotlar kullanmalı bilgi nasıl aktaracağı tablolarla anlatılmıştır. Öğrenen, öğreten, örnek, rehber bu şekilde bilgi verilmiştir. İslam’da ilk muallim Hz. Peygamber olduğu için ondan hareketle onun metodu oku, düşün, anla, yaşa biçiminde anlatılmıştır.

·         Müfessir kimdir?

Mufessir tefsir ile ilgili nasıl bir şey yapacağını anlatılmıştır. Alim örnek insan bundan önce ezber kuran kerim metinler araç ilimler temel ilimler usul metinleri ana metinleri bu alanlarda müfessir bilgili sahip olmalı anlatılmıştır.

·         Ünite

Tefsir tarihi atlası kitabında 20 ünite bulunmaktadır. Her ünite bir müfessir ile ilgili bilgi verilmiştir. Ünite kapağı ilk harita coğrafi haritaları müfessirin yaşadığı bölgeleri tahsil ettiği bölgeleri sefer yaptığı yerleri çizilmiştir. Ünite ile ilgili bir bakış açısı öğrenme hedefler ortaya koyarak açıklamalar yapılmıştır. Bu başlık özelliklerden biri mütalaa önerisi anlatılma istendiği konu ile ilgili literatürleri önermektir. Çalışmalar yaparken hangi yönlere dikkat edilmesi gerektiği yorum, değerlendirme, hedefler nasıl tasarlanır vb. hususlar hakkında bilgi verilmiştir.

·         Mufessir nasıl tayin edilir?

Müfessir ile ilgili erişilen bilgilere göre, metot, siyaset, sosyoloji, ekonomi vs. ve etkileri tespit ve tayin nasıl yapılır sorulara cevap vermeye çalışılmıştır.

·         Arapça tefsir dili konusunda nehiv sarf belağat yönleri ve önemleri anlatılmıştır. Bunlar hepsi uygulamalı olarak yapılmıştır.

·         Tefsir rivayetin haritası

Zikredildiği rivayetleri sebep nüzul (varsa) konu bütünlüğü yönden ve başka ilim dallarla (hadis kelam, fikir vs) ilişkiler açıklamaya çalışılmıştır.

·         Kaynağa yöntem vs.

Ayetten öğrenildiği haritası da çizilmiştir. Sure ve ayet konu ayeti haritası ele alınan metin ayet sure ana konular tespit edip haritalı bir şekilde çizilmiştir.

·         Kuran’la karakter nasıl inşa edilir?

Oku, düşün, anla, yaşa mantığıyla kuran’la karakter inşa edilebileceği anlatılmıştır.

·         Metin

Metinlerin anlaşılmak için hangi hazırlık katkıları uygulamalı olarak anlatılmıştır.

D.     Tefsir metnini okumaya başlıyorum (020.S)

Bu başlıkta, tefsir dilini öğrenmek için türkce dilini öğrenmek gerekli olduğunu söyler. Yani kendi dilini (gramer, belagat) iyice öğrenmek gerekir. Sonra iki dil arasında (kendi dili ve arapça) mükayese ederek daha anlayışlı hale geleceğini söylemiştir. Türkçe bilenler için bu amacı sağlamak için M. Hamdi Yazırın hak dili kuran dili hadis alanında ise tecrid serih vb. okuma çok iyi olacağı söylemiştir. Yani başlığın özelliği tefsir metinleri okumak ve doğru anlamak için neler yapılması gerektiğini anlatılmıştır.

Tefsir alanında yazılmış eserler ve tefsir alanla ilişkili olan diğer dalları akuyarak bunun yanında arapça özellikleri okumalar önermiştir. Arap olmayan için kendi ana dili özellikleri iyice öğrenmeli sonra arapça böylelikle kolayca tefsir metinleri anlar olur.

·         Sözlük (arapça ve kendi dilin sözlükler) hakim olması anlatılmıştır. Bu başlık ozelliklerinden arapca ve türkce bu konuda yardımcı olabilecek kaynaklar anlatmıştır.

E.      Uygulamayla haritaları başlıyorum (021.S)

Bu başlık özellikleri ünite çalışırken haritanın yığma bilgi aktarmadığında tefsirin ve tefsirin belli meseleler çerçevesinde geçmiş öğrenirken bugünkü meseleler de ele alınır.

·         Hicri 15. Yy. müfessirlerle ilgili yaşadığı bölge yoruculuklar ilim faaliyetleri hocalar öğrenciler özellikleri vs. ile ilgili bilgi verilmiştir.

·         Bilginin sahabelerin tabiyle tabi tabilerin ve sonraki alimlerin bilgilerin üretimi ve nakil konusundaki egemeni harita üzerinde düşünmeye emir edilmiştir.

·         21 müfessir ve onlarla ilgili tahsil süreci hocalar öğrenciler metodu yolcular etkilenmiş faktörlerden vb. anlatılmıştır.

1. ibn Abbas: Abdullah b. Abbas b. Abdülmüttalib el Haşimi vefatı 68 h. 688 m. İlmiyle meşgül bir sahabe ve sahabe oglu hz. Alinin vali olmuş bir zamandan sonra siyasetten uzak durmuş ve ilimle meşgul olmuş. O dönemde tefsir ekollerden en büyüğü Mekke’de kurmuştur. Yaşlı sahabelerden öğrenmiştir. Örnegin, Zeyd b. Sabit vb. öğrenciler de çok sayıda yetiştirmiştir. Örneğin, Said b. Cübeyr. Onun tefsir özelliği rivayet tefsiri olmaklaü birlikte arapça dil özelliklerine çok önem vermiştir. Örnegin, bir ayet anlatmak için bir şiirle açıklamak (رأت رجلا أما إذا الشمس عارضت .. فيضحى وأما بالعشي فيخصر) ((وإنك لا تظمأ فيها ولا تضحى)) tefsir ederken.

2. Mükatil b. Suleyman: h. 150 (m.767) Basra’da vefat etmiştir. Mücahid’den Dahhak’tan Burayda’dan ve Ataa ve b. Sirin vb.den rivayet etmiştir. Ondan Saat b. Salt bakiye Abdürrazak Harami b. İmare, Velid b. Mezid, ve diğer çok insanlar rivayet etmiştir. Günümüze ulaşan ilk yazılmış tefsir kaynağı ona aittir. Onun tefsir rivayet tefsiridir. Bu rivayetler çoğu alimler tarafından zayıf olduğu söylenmiştir. Mukatil müşebbihlik ile ittiham edilmiştir. Ondan dolayı çoğu alim ondan uzak durmuştur. Bunlarla beraber tefsir konusunda öncü olduğunu herkes tarafından kabul edilmiştir. Hatta bazı alimler demiş ki tefsir konusunda insanlar Mukatil’e iyaldir (yani onun izinde insanlar giderler). Onun tefsirinde kolay bir dil kullanılmıştır. Kapsayıcı bir şekilde yazılmıştır. Ayet ile ilgili nezair sünnet rivayetler anlatmıştır.

3. Sufyan Sevri : ebu Abdillah Süfyan b. Said b. Mesruk essevri h. 161 (m. 777)’de vefat etmiştir. Kufeli bir fakihtir. Tefsirle ilgili rivayet tefsir kanalında ön gelen bir müfessirdir. Onun tefsirinin ozelliklerinden beri sadece resmi osmaniyle yazı sınırlamamıştır. Bu tefsirde kendi fikirleri ve öncekilerden gelen bilgilerle ilgili ayetleri aktarır.

4. El Ferra: Ebu Zekeriya Yahya b. Ziyade b. Abdillah El Absi el Ferra ve 207 h. / 822 m. (216. Sayfa). Bu tefsirin adı Meani’l Kuran. Bu tefsir dil bakımından çok zengin bir tefsir. Gereksiz uzatmadan farklı lehçeler, vecihler, iraplar anlatır. Bundan dolayı dirayet tefsir kategorisine girmiştir.

5. Ebu ubeyde: Muammer el Musenna 210 h. / 825 m. (233. Sayfa) onun tefsir adı Mecaz-ı Kuran. Bu tefsir dilsel bir tefsir. Bunun yanında eleştirel bir yaklaşım bazen yapıyor. Kelimeler ele alarak müştakkatları ve farklı anlamları açıklamaya çalışır. Bunlar yaparken Kuran ayetleri delil olarak kullanır. Örneğin, Kuran kelimesi niçin bu ismi? Çünkü kuran sureler topladığı için Kuran kelime kullanılmıştır. Nitekim, şöyle kuran’da geçmektedir. (إن علينا جمعه وقرآنه). Sonra hadis rivayetleri zikreder. Sonra şiirler zikreder çok zaman kuran ve arap kültürüyle ilişki olan anlatmaya çalışır.

6. Et Taberi: Ebu Cafer Muhammed b. Cerir b. Yezid b. Halid b. Kesir Et taberi, Taberistan’da 224’te doğmuş. Vefat 310’da h. / 923 Bağdat’ta vefat etmiş (247. Sayfa). Onun tefsiri adı Cami’ul Beyan fi tefsir Ayi’l Kuran. Onun tefsiri rivayet tefsiridir. Hz. Peygamber’den sahabelerden tabiilerden tabii tabiilerden gelen rivayetleri zikrederek aralarında tercih ediyor.

7. Ebu Mensur el Maturidi: vefat 333 h. / 944 m. (263. Sayfa). Onun tefsir adı Te’vilat’ül Kuran. Dirayet alanından gelen bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Kelami meseleler tartışır. Mütezili fikirler eleştirir. Dilsel yönlerde açıklamalar yapar. Onun hocalarından Ebu Nasr el İyadi, Muhammed b. Mukatil er Razi, Nasir b. Yahya el Bahli ve diğerler. Ögrencileri: Ebü’l Kasim es Samarkandi, Ali Resğufeni, Ebu Muhammed Abdul Kerim el Bezdevi.

8. el Maverdi: Ali b. Muhammed b. Habib Ebu el Hasan El Maverdi. Vefat 450 h. / 1058 m. (sayfa 285). Tefsiri adı Ennükebu fi’l Uyun. Bu tefsirin özelliği belirgin olmayan ayetler açıklamaya çalışmaktır. Selefinin söyledikleri getirir. Muhtemel manalar söyler. Genelde her sözü sahibine isnat eder. Aralarında mükayese ederek tercih yapar. Dilsel yönlerde açıklama yapar. Atasözü ve deyimler anlatır.

9. el Begavi: Ebu Muhammed Huseyn b. Mesud el Begavi el Ferra: vefat 516 h. / 1122 m. (sayfa 301). Onun tefsir adı Me’alim Tenzil. Rivayet alanında yazılan bir tefsirdir. Ayetle ilgili hadis rivayetleri sahabelerin sözleri tabiilerin sözleri vb. nakleder. Tefsir yaparken inancı konular fıkhi kısaslar hikmetleri anlatır.

10. Zemahşeri: Ebu’l Kasim Mahmud b. Ömer ez Zemahşeri el Harezmi v. 538 h. / 1143. M. (sayfa 317). Onun tefsiri adı el Keşşaf ‘an Hakaiki’t Tenzil ve Uyun’il Ekavil fi Vucuhi’t Te’vil. Dirayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Genelde dilsel analizler yapar. Az sayıda rivayet kullanır. Mutezile akideleri tartışıp savunur.

11. Fahruddin er Razi: Muhammed b. Ömer b. el Huseyn b. Ali el Kuraşi et’ Teymi el Bekri et Taberistan. v. 606/1210. Onun tefsiri adı Mefati’l Gays ya da Tefsir kebir. Bu tefsir özelliği kuran ayetlerden hareketler bilimsel açıklamalar yapmaya çalışır. Felsefi mantiki konular tartışır. Yaşadıgı dönem meseleler ele alır.

12. el Kurtubi: Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebi Bekr b. Farh el Kurtubi. v. 672/1273 (sayfa 349). Onun tefsir adı el Cami’ li ahkam el Kuran. Onun tefsir özelliği kuran ayetlerden çıkan hükümleri ortaya koymaktır ve önceki yazılmış tefsirlerin görüşleri özetlemeye çalışarak aralarında tercih yapar.

13. el Beydavi: Abdullah b. Ömer b. Muhammed b. Ali Ebu’l Hayr (Ebu Said) Nasruddin el Beydavi. v.685/1286. (sayfa 367). Onun tefsir adı Envar’üt tenzil ve Esrar’üt Te’vil. Onun tefsir dirayet alanında yazılmış bir tefsir. İstilahi terimler çok kullanır. Ondan dolayı islam literatüründe bilgi sahibi olmayan birisi onun tefsiriyle zor anlaşır. Çünkü ilmi ve istilahi termleri çokça kullanır.

14. İbn Kesir İmadü’d Din İsmail b. Kesir v. 774/1373 (sayfa 379). Onun tefsir adı Tefsir Kuran Azim. Onun tefsiri rivayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Onun metodu kuranı kuranla tefsir etme kuran kuranla hadisle tefsir etmektir. Sahabe kavliyle tefsir etmektir. Söylediği rivayetler bazılar da te’dil eder bazılar da cerh eder.

15. Ebussud Muhammed el İmadi: v.982/1674 (sayfa 395). Onun hadisi rivayet alanında yazılmış bir kitap. Tefsiri adı İrşad’ül Akli’s Selim ila Mezaya’l kitab’ıl Kerim. Bu tefsir özelliklerinden fesahat açıklıktır. Ayetler arasında münasebetler anlatır sebep nüzuller söyler kıraatler anlatır İsrailler anlatmamaya çalışır belagat yönleri vurgular ehli Sunneti inancı savunur

16. İsmail Hakkı Bursevi. v.1237/1704, (sayfa 415) Onun kitap adı ruh’ul Beyan. Bu tefsirde yoğunlukla dilsel açıklamalar ve tahliller yapar.

17. Mahmut el Alusi Ebu Abdullah Ebu Sena Şihabüddin Mahmud el Haseni el Huseyni el Bağdadi. v.1270/1854 (sayfa 431) onun tefsir adı Ruh’ül Meani fi tefsir’il kuran azim ve seb’ el mesani. Bu tefsir hem rivayet hem de dirayet bir tefsirdir. Yaşadığı döneminde meseleler ele alır. Dilsel yönleri açıklar.

18. Muhammet İzzet Derveze: 1888-1984 (sayfa 449)

Onun tefsir adı Et’ Tefsir’ül Hadis. Bu tefsir özelliği sureleri nüzule göre tefsir etmektir. Genelde önceki müfessirlerin izlediği yolu takip etmiyor. Beyani ve tahlili bir metotla fikirlerini açıklamaya çalışıyor.

19. Seyyid Kutub: 1906-1966. (sayfa 465). Onun tefsir adı fi zilal’il kuran. Bu tefsir özelliği kurandan hareketle günümüzdeki meseleleri için çözüm bulmaktadır.

20. İbn Aşur. Muhammed et Tahir b. Muhammed b. Muhammed et Tahir et-Tunisi 1879-1973. Onun tefsir adı tefsir tahrir ve tenvir. Bu tefsir özelliği önceki tefsirlere bazen eleştirmeler getirir. Bununla beraber günümüzdeki meseleler ele alarak çözümler getirmeye çalışmıştır. Üsul Fıkhi yönlerinde açıklamalar getirmeye çalışır.

21. Aişe Abdurrahman 1913-1988. Sayfa 497. Onun tefsir adı et’ Tefsir’ül Beyani lil Kuran kerim.

Bu tefsir özelliklerinden belagat konuları ayrıntılı olarak irdelemektir. Bunu yaparken bu alanda söz sahiplerinin fikirleri açıklamalarda aktarır. Bunun yanı sıra kelimeler sarf yönden müştakkatları ve ne tür bir farklı manalar var olduğunu açıklar.

Bu tefsirde icazülbeyani üzerinde çok durulmaktadır. Mezhepçilikten uzak durmaya çalışır.

·         Bugün yarın (sayfa 511)

Geçmişten gelen bilgiler birikimler günümüzde onun üzerine nasıl yeni bilgiler inşa edebileceğimizi ve gelecek nesillere nasıl aktaracağımıza dair bilgiler verilmiştir.

·         Bilgin bütünlüğü uygulama haritaları (sayfa 533)

Burada bilgiler nasıl bir ilişkiler içinde olduğunu ve doğru anlamak için etraflıca ve bütünsel bir şekilde ele alınması gerektiğini anlatır.

·         Arap dili kurallarının kullanımı haritaları (sayfa 537)

Burada irap ile ilgili ve nasıl kolayca anlaşılabilir konusunda haritalarla anlatılmıştır.

·         Bilginin bütünlüğü ilimlerin hülasası haritalarıyla mütalaa etmek (sayfa 549)

Burada ilim dalları gerek dini olsun gerek felsefi , bilimsel olsun yani hangi tür ilim varsa o ilim dalları cetveli çizerek bilgi vermiştir.

2. ÖDEV : TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

Tefsir tarihi atlası kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşıma ve genel okuyucu bir arkadaşıma tavsiye ederken bunlar söylerim: herkesin bu kitap okumasını tavsiye ederim. Özellikle tefsir alanında etraflıca bilgi sahip olmak isteyenleri önemle tavsiye ediyorum. Çünkü bu kitap tefsiriyle ilgili Hz. Peyagmerin’den bugüne kadar gerek tefsir kendi alanında gerekse tefsirle ilişkili diğer alanlarda, bütünsel bir şekilde anlatılmıştır. Bu literatüründen birikiminden hareketle günümüzde kendi hayatımızda nasıl uygulanabilir konusunda yardımcı olabilen bir kitaptır. Diğer tarafta n bu kitap uygulamalı haritalı olarak yazıldığı için herkes tarafından anlaşılır bir hale gelmiştir. Aynı zamanda bu kitap okurken tarihi yönleri ve bağlantıları ve bunlar müfessire nasıl bir etki bıraktıkları bunlar arkasında ne tür bir sebep olduğunu anlaşılmak için dikkat etmesini tavsiye ederim. Bunun yanı sıra bu kitabı sadece bir defa değil, tekrar tekrar okumasını tavsiye ederim.

3. ÖDEV: TEFSİR TARİHİ ATLASI VE UYGULAMA HARİTALARI KİTABININ EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?

Tefsir tarihi atlası ve uygulama haritalar kitabın en yararlı beş başlığı söylemek benim için çok zor bir durumdur. Çünkü hepsi birer birer cevherdir. Bununla beraber beşi söylemeye çalışacağım.

1.      Kavramlar ve tanımlar (sayfa 27)

2.      Tarih nedir (sayfa 55)

3.      Tefsir tarihinin on beş asrı: tefsir tarihinin haritalarla mütalaa etmek (sayfa 91)

4.      Müallim kimdir (sayfa 151)

5.      Müfessir kimdir, 21 müfessir tek tek hakkında bir konu oluşturmak ve onlarla ilgili bilgi vermek (sayfa 159)

HOCAM, HER ŞEY İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM. HAKKIM VARSA HELAL OLSUN SİZDE HAKKINIZ HELAL EDİN.

Adı-soyadı: Mahamoudou KONTA

Sınıfı ve şubesi: 4. FINIF. Şube. A

Öğrenci nu.: 16070740

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI

kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.)

2. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

3. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?  (Sayfa numarası verin.)

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.) TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabıyla ilgili kısa bir bilgi vermeye çalışmak istiyorum:  TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabı,  Kıymetli hocamız Prof. Dr. Ahmet Nedim serinsu, tefsir ile ilgili yapmış olduğu bir çalışmadır.  tefsir alanında haritalar ve Atlas vasıtasıyla,  bilimsel kriterleri uygulayarak, tefsir alanında bütünsel bir şekilde tefsir ile alakalı insanların  kolayca ve anlaşılır bir biçimde bilgiye ulaşabilmek için yazmış bir  kitaptır.

ÖNSÖZÜ(007.S)

Bu başlıkta kısaca tefsir tarihinde Hz. Peygamberden bugüne kadar tefsir alanla ilgili bilgi verilmiştir. Tefsir tarihi atlası kitabında ne tür bir çalışma olacağı ve nasıl ve hangi bir metoda takip edileceğine dair bilgi verilmiştir. Tabir caizse, kitabın şablosu çizilmiştir.

Teşekkür (009.S)

Böyle bir eser ortaya çıkarmak için büyük çabalar sarf edilmek gerekmektedir. Bu çaba gösterenlere teşekkür mahiyetinde yazılmış metindir. Bunun yanı sıra hatta ilk satırlarda bu eseri okuyacak öğrencilere (yarı evlat) büyük teşekkür edilmiştir.

GİRİŞ (  11.s       )

A.      Neden tefsir tarihi atlası?

B.      Neden klasik tefsir metinleri?

C.      Tefsir tarihi atlası nasıl bir kitaptır?

D.     Tefsir metinini okumaya başlıyorum!

E.      Uygulama haritalarını çalışmaya başlıyorum!

Öğrenme hedefler kitaplar çalışırken.

İslam’da bir yapacağı zaman niyet ne kadar önemli olduğu bakımından niyete dair Hz. Ömer’in rivayet ettiği hadisi vürut edilmiştir. (إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى...) ve bu hadisin Türkçe tercümesi.

Aynı zamanda ilim ne kadar çok önemli olduğu ve dua da bunlara dair Ebu Hureyret’in rivayet ettiği hadisi zikredilmiştir. (اللهم انفعني بما علمتني وعلمني ما ينفعني وزدني علما...).

A.      Neden tefsir tarihi atlası? (013.S)

Atlası sözcülüğü hakkında bilgi verilmiştir ve atlası özellikleri bir esere uygulandığında anlaşılma bakımından çok yararlı olduğu anlatılmıştır. Bu tarzda yazılmış eserler şöyle özellikleri kazanmış olur: fiziki, siyasi, coğrafi, iktisadi, sosyoloji, tarihi, antropoloji vs.

Yönleri anlaşılmasına yardımcı olur. Tefsir metinleri müzakere ederken okunacak metni tarihi yönleri hicri ve miladi olarak anlatılmıştır. Konu olan âlim ilmi tahsilinde yapmış olduğu yolculukları buluştuğu alimler yetiştirdiği öğrenciler kullandığı metotlar vb. anlatılmıştır.

            Tarihi yönleri anlatırken beşeri bilgilerin insanları daha yakından kavramak için tarih en önemli bilgi olduğu anlatılmıştır. Bundan dolayı tefsir ilminde tarih atlası çok önemli olduğunu zikredilmiştir.

B.      Neden klasik tefsir metinler? (016.S)

Bu başlık altında klasik tefsir metinleri neden önemli olduğu ele alınmıştır. Bu metinler özellikleri metotları sosyoloji yönleri coğrafi ekonomi siyasi yönlerden ve bu metni yazarın etkilenmiş olduğu faktörlerden anlatılmıştır. Aynı zamanda klasik terim ile ilgili felsefi olarak ve Latincede de ne tür anlamlara geldiğini anlatılmıştır ve tefsir tarihi atlasında klasik metinleri yere alacağını ve nasıl bir çalışma yapacağını onunla ilgili anlatılmıştır.

C.      Tefsir tarihi nasıl bir kitaptır? (015.S)

Burada tefsir tarihi atlasına dair tanım yapılmıştır. Bu başlığın özellikleri atlasının özellikleri anlatılması günümüzün eğitimde modern yöntemleri kullanmış olduğu anlatılmıştır. Öğrenme hedefleri kitap çalışırken nasıl önemli hangi hazırlıklar yapılması gerektiğini anlatılması özellikler bulunmaktadır.

Bu başlığın özelliklerinden biri kavramlar ve tanımlar ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, Kuran nedir? Kuran insandan ne ister? Aynı zamanda avramlar arasında ilişkiler ele alınmıştır. Anlam küresi ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, yere küre su küre hava küre gibi kürelerden biri: bu küre fiziksel bir yapı taşımıyor. Orada duygu düşünme akışları kültür ürünleri kavramlar ve kavramlar arasında ilişkiler, düşler, tasarımlar, düşünceler bu kavramları ilişkiler düşünceler dile getiren dilsel ürünler bulunmaktadır.

Mütalaa, vecih, müzakere, münakeşe gibi kavramlar hakkında bilgi verilmiştir ve bu bilgiler tablolu bir şekilde anlatılmıştır.

·         Tarih nedir?

Haritayla anlatılma amacı nedir? faydalar nedir? gibi sorulara cevap vermeye çalışılmıştır. Olayları olguları ve bunların arasında ilişkileri hakkında bilgi verilmiştir. Bunlardan hareketle Hz. Adem’den Nuh’a İbrahim Musa İsa Hz. Muhammed bugüne kadar olaylar ve uygular anlaşılma bakımından tablo çizerek anlatılmıştır ve tarih konusu, tarihte sebep sonuç, yer zaman ilişkiler tarihi olayların değişebilir özelliği gibi konuları anlatılmıştır. Bunları haritaları çizerek anlatılmışıtr.

·         Tefsir tarihi haritası

Buradaki özelliği sadece insan var oluşu değil. Bütün varlıkları ve koşulları ve bunların birbiriyle ilişkiler ve sorunlara, sorulara çözüm ve cevabı nerede bulabileceği yönlerden çözümler getirmeye çalışmıştır. Bunun yanı sıra 15 asırlık tefsir birikimleri de anlatılmıştır ve islam ilk dönemlerinde yazılmış müshaflar, vesikalar ile ilgili resimleri gösterek bilgi verilmiştir. haritada Kur'an'ın insanın sadece tarihsel varlık koşulu ile değil bütün varlık koşulları ile uyumlu olan ve o koşullara cevap veren ilahi bir mesaj olmasını aynı zamanda tefsirin doğuşu gelişmesi ve 15 hazırlık dönemi tarih nedir haritasında açıklayan anlatan  bir çerçevedir

·         Kavram termi

Kavram terim ile ilgili düşünce bakımından önemli bir alet olduğunu bilgi verilmiştir. Düşünmek için kavram gerekir olduğu anlatılmıştır. Diğer taraftan tefsir alanında ne tür bir ilişki olduğu tespit edilip örneklerle ayetlerle anlatılmıştır. Burada şöyle bir metot kullanılmıştır: kavranılan anlaşılan şey mefhum / bir şey hakkında zihinde bulunan genel düşünce / kavramak sonucunda düşünebilir bir şeye bir şey başka bir şeyden ayırmak olanak veren tasarım nesnelerin olayların ortak özellikleri kapsayan bir şeyi, nesneler olaylar ortak bir adı altında toplayan bir şey altında bulunmuştur.

Kavram terim ile ilgili kavram soyut bir şey olduğunu tablolarla anlatılmıştır.

·         Muallim kimdir?

İslam’da ilk muallim Peygamber olduğunu anlatılmıştır.  muallimin faaliyette bulunan alemin kimliğine ve özelliklerine sahiptir Bu çağda değişiklik gösterebilen aynı zamanda ilerleyebilen ilim yolculuğundaki bireyin rol modellerini beni inşa etmenin önemine dikkat çekmek istenilen bir bölümdür. İslam dinine göre muallim eğitici eğitmen nasıl bir kişisel olmalı ve hangi metotlar kullanmalı bilgi nasıl aktaracağı tablolarla anlatılmıştır. Öğrenen, öğreten, örnek, rehber bu şekilde bilgi verilmiştir. İslam’da ilk muallim Hz. Peygamber olduğu için ondan hareketle onun metodu oku, düşün, anla, yaşa biçiminde anlatılmıştır.

·         Müfessir kimdir?

Mufessir tefsir ile ilgili nasıl bir şey yapacağını anlatılmıştır. Alim örnek insan bundan önce ezber kuran kerim metinler araç ilimler temel ilimler usul metinleri ana metinleri bu alanlarda müfessir bilgili sahip olmalı anlatılmıştır.

·         Ünite

Tefsir tarihi atlası kitabında 20 ünite bulunmaktadır. Her ünite bir müfessir ile ilgili bilgi verilmiştir. Ünite kapağı ilk harita coğrafi haritaları müfessirin yaşadığı bölgeleri tahsil ettiği bölgeleri sefer yaptığı yerleri çizilmiştir. Ünite ile ilgili bir bakış açısı öğrenme hedefler ortaya koyarak açıklamalar yapılmıştır. Bu başlık özelliklerden biri mütalaa önerisi anlatılma istendiği konu ile ilgili literatürleri önermektir. Çalışmalar yaparken hangi yönlere dikkat edilmesi gerektiği yorum, değerlendirme, hedefler nasıl tasarlanır vb. hususlar hakkında bilgi verilmiştir.

·         Mufessir nasıl tayin edilir?

Müfessir ile ilgili erişilen bilgilere göre, metot, siyaset, sosyoloji, ekonomi vs. ve etkileri tespit ve tayin nasıl yapılır sorulara cevap vermeye çalışılmıştır.

·         Arapça tefsir dili konusunda nehiv sarf belağat yönleri ve önemleri anlatılmıştır. Bunlar hepsi uygulamalı olarak yapılmıştır.

·         Tefsir rivayetin haritası

Zikredildiği rivayetleri sebep nüzul (varsa) konu bütünlüğü yönden ve başka ilim dallarla (hadis kelam, fikir vs) ilişkiler açıklamaya çalışılmıştır.

·         Kaynağa yöntem vs.

Ayetten öğrenildiği haritası da çizilmiştir. Sure ve ayet konu ayeti haritası ele alınan metin ayet sure ana konular tespit edip haritalı bir şekilde çizilmiştir.

·         Kuran’la karakter nasıl inşa edilir?

Oku, düşün, anla, yaşa mantığıyla kuran’la karakter inşa edilebileceği anlatılmıştır.

·         Metin

Metinlerin anlaşılmak için hangi hazırlık katkıları uygulamalı olarak anlatılmıştır.

D.     Tefsir metnini okumaya başlıyorum (020.S)

Bu başlıkta, tefsir dilini öğrenmek için türkce dilini öğrenmek gerekli olduğunu söyler. Yani kendi dilini (gramer, belagat) iyice öğrenmek gerekir. Sonra iki dil arasında (kendi dili ve arapça) mükayese ederek daha anlayışlı hale geleceğini söylemiştir. Türkçe bilenler için bu amacı sağlamak için M. Hamdi Yazırın hak dili kuran dili hadis alanında ise tecrid serih vb. okuma çok iyi olacağı söylemiştir. Yani başlığın özelliği tefsir metinleri okumak ve doğru anlamak için neler yapılması gerektiğini anlatılmıştır.

Tefsir alanında yazılmış eserler ve tefsir alanla ilişkili olan diğer dalları akuyarak bunun yanında arapça özellikleri okumalar önermiştir. Arap olmayan için kendi ana dili özellikleri iyice öğrenmeli sonra arapça böylelikle kolayca tefsir metinleri anlar olur.

·         Sözlük (arapça ve kendi dilin sözlükler) hakim olması anlatılmıştır. Bu başlık ozelliklerinden arapca ve türkce bu konuda yardımcı olabilecek kaynaklar anlatmıştır.

E.      Uygulamayla haritaları başlıyorum (021.S)

Bu başlık özellikleri ünite çalışırken haritanın yığma bilgi aktarmadığında tefsirin ve tefsirin belli meseleler çerçevesinde geçmiş öğrenirken bugünkü meseleler de ele alınır.

·         Hicri 15. Yy. müfessirlerle ilgili yaşadığı bölge yoruculuklar ilim faaliyetleri hocalar öğrenciler özellikleri vs. ile ilgili bilgi verilmiştir.

·         Bilginin sahabelerin tabiyle tabi tabilerin ve sonraki alimlerin bilgilerin üretimi ve nakil konusundaki egemeni harita üzerinde düşünmeye emir edilmiştir.

·         21 müfessir ve onlarla ilgili tahsil süreci hocalar öğrenciler metodu yolcular etkilenmiş faktörlerden vb. anlatılmıştır.

1. ibn Abbas: Abdullah b. Abbas b. Abdülmüttalib el Haşimi vefatı 68 h. 688 m. İlmiyle meşgül bir sahabe ve sahabe oglu hz. Alinin vali olmuş bir zamandan sonra siyasetten uzak durmuş ve ilimle meşgul olmuş. O dönemde tefsir ekollerden en büyüğü Mekke’de kurmuştur. Yaşlı sahabelerden öğrenmiştir. Örnegin, Zeyd b. Sabit vb. öğrenciler de çok sayıda yetiştirmiştir. Örneğin, Said b. Cübeyr. Onun tefsir özelliği rivayet tefsiri olmaklaü birlikte arapça dil özelliklerine çok önem vermiştir. Örnegin, bir ayet anlatmak için bir şiirle açıklamak (رأت رجلا أما إذا الشمس عارضت .. فيضحى وأما بالعشي فيخصر) ((وإنك لا تظمأ فيها ولا تضحى)) tefsir ederken.

2. Mükatil b. Suleyman: h. 150 (m.767) Basra’da vefat etmiştir. Mücahid’den Dahhak’tan Burayda’dan ve Ataa ve b. Sirin vb.den rivayet etmiştir. Ondan Saat b. Salt bakiye Abdürrazak Harami b. İmare, Velid b. Mezid, ve diğer çok insanlar rivayet etmiştir. Günümüze ulaşan ilk yazılmış tefsir kaynağı ona aittir. Onun tefsir rivayet tefsiridir. Bu rivayetler çoğu alimler tarafından zayıf olduğu söylenmiştir. Mukatil müşebbihlik ile ittiham edilmiştir. Ondan dolayı çoğu alim ondan uzak durmuştur. Bunlarla beraber tefsir konusunda öncü olduğunu herkes tarafından kabul edilmiştir. Hatta bazı alimler demiş ki tefsir konusunda insanlar Mukatil’e iyaldir (yani onun izinde insanlar giderler). Onun tefsirinde kolay bir dil kullanılmıştır. Kapsayıcı bir şekilde yazılmıştır. Ayet ile ilgili nezair sünnet rivayetler anlatmıştır.

3. Sufyan Sevri : ebu Abdillah Süfyan b. Said b. Mesruk essevri h. 161 (m. 777)’de vefat etmiştir. Kufeli bir fakihtir. Tefsirle ilgili rivayet tefsir kanalında ön gelen bir müfessirdir. Onun tefsirinin ozelliklerinden beri sadece resmi osmaniyle yazı sınırlamamıştır. Bu tefsirde kendi fikirleri ve öncekilerden gelen bilgilerle ilgili ayetleri aktarır.

4. El Ferra: Ebu Zekeriya Yahya b. Ziyade b. Abdillah El Absi el Ferra ve 207 h. / 822 m. (216. Sayfa). Bu tefsirin adı Meani’l Kuran. Bu tefsir dil bakımından çok zengin bir tefsir. Gereksiz uzatmadan farklı lehçeler, vecihler, iraplar anlatır. Bundan dolayı dirayet tefsir kategorisine girmiştir.

5. Ebu ubeyde: Muammer el Musenna 210 h. / 825 m. (233. Sayfa) onun tefsir adı Mecaz-ı Kuran. Bu tefsir dilsel bir tefsir. Bunun yanında eleştirel bir yaklaşım bazen yapıyor. Kelimeler ele alarak müştakkatları ve farklı anlamları açıklamaya çalışır. Bunlar yaparken Kuran ayetleri delil olarak kullanır. Örneğin, Kuran kelimesi niçin bu ismi? Çünkü kuran sureler topladığı için Kuran kelime kullanılmıştır. Nitekim, şöyle kuran’da geçmektedir. (إن علينا جمعه وقرآنه). Sonra hadis rivayetleri zikreder. Sonra şiirler zikreder çok zaman kuran ve arap kültürüyle ilişki olan anlatmaya çalışır.

6. Et Taberi: Ebu Cafer Muhammed b. Cerir b. Yezid b. Halid b. Kesir Et taberi, Taberistan’da 224’te doğmuş. Vefat 310’da h. / 923 Bağdat’ta vefat etmiş (247. Sayfa). Onun tefsiri adı Cami’ul Beyan fi tefsir Ayi’l Kuran. Onun tefsiri rivayet tefsiridir. Hz. Peygamber’den sahabelerden tabiilerden tabii tabiilerden gelen rivayetleri zikrederek aralarında tercih ediyor.

7. Ebu Mensur el Maturidi: vefat 333 h. / 944 m. (263. Sayfa). Onun tefsir adı Te’vilat’ül Kuran. Dirayet alanından gelen bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Kelami meseleler tartışır. Mütezili fikirler eleştirir. Dilsel yönlerde açıklamalar yapar. Onun hocalarından Ebu Nasr el İyadi, Muhammed b. Mukatil er Razi, Nasir b. Yahya el Bahli ve diğerler. Ögrencileri: Ebü’l Kasim es Samarkandi, Ali Resğufeni, Ebu Muhammed Abdul Kerim el Bezdevi.

8. el Maverdi: Ali b. Muhammed b. Habib Ebu el Hasan El Maverdi. Vefat 450 h. / 1058 m. (sayfa 285). Tefsiri adı Ennükebu fi’l Uyun. Bu tefsirin özelliği belirgin olmayan ayetler açıklamaya çalışmaktır. Selefinin söyledikleri getirir. Muhtemel manalar söyler. Genelde her sözü sahibine isnat eder. Aralarında mükayese ederek tercih yapar. Dilsel yönlerde açıklama yapar. Atasözü ve deyimler anlatır.

9. el Begavi: Ebu Muhammed Huseyn b. Mesud el Begavi el Ferra: vefat 516 h. / 1122 m. (sayfa 301). Onun tefsir adı Me’alim Tenzil. Rivayet alanında yazılan bir tefsirdir. Ayetle ilgili hadis rivayetleri sahabelerin sözleri tabiilerin sözleri vb. nakleder. Tefsir yaparken inancı konular fıkhi kısaslar hikmetleri anlatır.

10. Zemahşeri: Ebu’l Kasim Mahmud b. Ömer ez Zemahşeri el Harezmi v. 538 h. / 1143. M. (sayfa 317). Onun tefsiri adı el Keşşaf ‘an Hakaiki’t Tenzil ve Uyun’il Ekavil fi Vucuhi’t Te’vil. Dirayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Genelde dilsel analizler yapar. Az sayıda rivayet kullanır. Mutezile akideleri tartışıp savunur.

11. Fahruddin er Razi: Muhammed b. Ömer b. el Huseyn b. Ali el Kuraşi et’ Teymi el Bekri et Taberistan. v. 606/1210. Onun tefsiri adı Mefati’l Gays ya da Tefsir kebir. Bu tefsir özelliği kuran ayetlerden hareketler bilimsel açıklamalar yapmaya çalışır. Felsefi mantiki konular tartışır. Yaşadıgı dönem meseleler ele alır.

12. el Kurtubi: Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebi Bekr b. Farh el Kurtubi. v. 672/1273 (sayfa 349). Onun tefsir adı el Cami’ li ahkam el Kuran. Onun tefsir özelliği kuran ayetlerden çıkan hükümleri ortaya koymaktır ve önceki yazılmış tefsirlerin görüşleri özetlemeye çalışarak aralarında tercih yapar.

13. el Beydavi: Abdullah b. Ömer b. Muhammed b. Ali Ebu’l Hayr (Ebu Said) Nasruddin el Beydavi. v.685/1286. (sayfa 367). Onun tefsir adı Envar’üt tenzil ve Esrar’üt Te’vil. Onun tefsir dirayet alanında yazılmış bir tefsir. İstilahi terimler çok kullanır. Ondan dolayı islam literatüründe bilgi sahibi olmayan birisi onun tefsiriyle zor anlaşır. Çünkü ilmi ve istilahi termleri çokça kullanır.

14. İbn Kesir İmadü’d Din İsmail b. Kesir v. 774/1373 (sayfa 379). Onun tefsir adı Tefsir Kuran Azim. Onun tefsiri rivayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Onun metodu kuranı kuranla tefsir etme kuran kuranla hadisle tefsir etmektir. Sahabe kavliyle tefsir etmektir. Söylediği rivayetler bazılar da te’dil eder bazılar da cerh eder.

15. Ebussud Muhammed el İmadi: v.982/1674 (sayfa 395). Onun hadisi rivayet alanında yazılmış bir kitap. Tefsiri adı İrşad’ül Akli’s Selim ila Mezaya’l kitab’ıl Kerim. Bu tefsir özelliklerinden fesahat açıklıktır. Ayetler arasında münasebetler anlatır sebep nüzuller söyler kıraatler anlatır İsrailler anlatmamaya çalışır belagat yönleri vurgular ehli Sunneti inancı savunur

16. İsmail Hakkı Bursevi. v.1237/1704, (sayfa 415) Onun kitap adı ruh’ul Beyan. Bu tefsirde yoğunlukla dilsel açıklamalar ve tahliller yapar.

17. Mahmut el Alusi Ebu Abdullah Ebu Sena Şihabüddin Mahmud el Haseni el Huseyni el Bağdadi. v.1270/1854 (sayfa 431) onun tefsir adı Ruh’ül Meani fi tefsir’il kuran azim ve seb’ el mesani. Bu tefsir hem rivayet hem de dirayet bir tefsirdir. Yaşadığı döneminde meseleler ele alır. Dilsel yönleri açıklar.

18. Muhammet İzzet Derveze: 1888-1984 (sayfa 449)

Onun tefsir adı Et’ Tefsir’ül Hadis. Bu tefsir özelliği sureleri nüzule göre tefsir etmektir. Genelde önceki müfessirlerin izlediği yolu takip etmiyor. Beyani ve tahlili bir metotla fikirlerini açıklamaya çalışıyor.

19. Seyyid Kutub: 1906-1966. (sayfa 465). Onun tefsir adı fi zilal’il kuran. Bu tefsir özelliği kurandan hareketle günümüzdeki meseleleri için çözüm bulmaktadır.

20. İbn Aşur. Muhammed et Tahir b. Muhammed b. Muhammed et Tahir et-Tunisi 1879-1973. Onun tefsir adı tefsir tahrir ve tenvir. Bu tefsir özelliği önceki tefsirlere bazen eleştirmeler getirir. Bununla beraber günümüzdeki meseleler ele alarak çözümler getirmeye çalışmıştır. Üsul Fıkhi yönlerinde açıklamalar getirmeye çalışır.

21. Aişe Abdurrahman 1913-1988. Sayfa 497. Onun tefsir adı et’ Tefsir’ül Beyani lil Kuran kerim.

Bu tefsir özelliklerinden belagat konuları ayrıntılı olarak irdelemektir. Bunu yaparken bu alanda söz sahiplerinin fikirleri açıklamalarda aktarır. Bunun yanı sıra kelimeler sarf yönden müştakkatları ve ne tür bir farklı manalar var olduğunu açıklar.

Bu tefsirde icazülbeyani üzerinde çok durulmaktadır. Mezhepçilikten uzak durmaya çalışır.

·         Bugün yarın (sayfa 511)

Geçmişten gelen bilgiler birikimler günümüzde onun üzerine nasıl yeni bilgiler inşa edebileceğimizi ve gelecek nesillere nasıl aktaracağımıza dair bilgiler verilmiştir.

·         Bilgin bütünlüğü uygulama haritaları (sayfa 533)

Burada bilgiler nasıl bir ilişkiler içinde olduğunu ve doğru anlamak için etraflıca ve bütünsel bir şekilde ele alınması gerektiğini anlatır.

·         Arap dili kurallarının kullanımı haritaları (sayfa 537)

Burada irap ile ilgili ve nasıl kolayca anlaşılabilir konusunda haritalarla anlatılmıştır.

·         Bilginin bütünlüğü ilimlerin hülasası haritalarıyla mütalaa etmek (sayfa 549)

Burada ilim dalları gerek dini olsun gerek felsefi , bilimsel olsun yani hangi tür ilim varsa o ilim dalları cetveli çizerek bilgi vermiştir.

2. ÖDEV : TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

Tefsir tarihi atlası kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşıma ve genel okuyucu bir arkadaşıma tavsiye ederken bunlar söylerim: herkesin bu kitap okumasını tavsiye ederim. Özellikle tefsir alanında etraflıca bilgi sahip olmak isteyenleri önemle tavsiye ediyorum. Çünkü bu kitap tefsiriyle ilgili Hz. Peyagmerin’den bugüne kadar gerek tefsir kendi alanında gerekse tefsirle ilişkili diğer alanlarda, bütünsel bir şekilde anlatılmıştır. Bu literatüründen birikiminden hareketle günümüzde kendi hayatımızda nasıl uygulanabilir konusunda yardımcı olabilen bir kitaptır. Diğer tarafta n bu kitap uygulamalı haritalı olarak yazıldığı için herkes tarafından anlaşılır bir hale gelmiştir. Aynı zamanda bu kitap okurken tarihi yönleri ve bağlantıları ve bunlar müfessire nasıl bir etki bıraktıkları bunlar arkasında ne tür bir sebep olduğunu anlaşılmak için dikkat etmesini tavsiye ederim. Bunun yanı sıra bu kitabı sadece bir defa değil, tekrar tekrar okumasını tavsiye ederim.

3. ÖDEV: TEFSİR TARİHİ ATLASI VE UYGULAMA HARİTALARI KİTABININ EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?

Tefsir tarihi atlası ve uygulama haritalar kitabın en yararlı beş başlığı söylemek benim için çok zor bir durumdur. Çünkü hepsi birer birer cevherdir. Bununla beraber beşi söylemeye çalışacağım.

1.      Kavramlar ve tanımlar (sayfa 27)

2.      Tarih nedir (sayfa 55)

3.      Tefsir tarihinin on beş asrı: tefsir tarihinin haritalarla mütalaa etmek (sayfa 91)

4.      Müallim kimdir (sayfa 151)

5.      Müfessir kimdir, 21 müfessir tek tek hakkında bir konu oluşturmak ve onlarla ilgili bilgi vermek (sayfa 159)

HOCAM, HER ŞEY İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM. HAKKIM VARSA HELAL OLSUN SİZDE HAKKINIZ HELAL EDİN.

Adı-soyadı: Mahamoudou KONTA

Sınıfı ve şubesi: 4. FINIF. Şube. A

Öğrenci nu.: 16070740

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI

kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.)

2. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

3. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?  (Sayfa numarası verin.)

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.) TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabıyla ilgili kısa bir bilgi vermeye çalışmak istiyorum:  TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabı,  Kıymetli hocamız Prof. Dr. Ahmet Nedim serinsu, tefsir ile ilgili yapmış olduğu bir çalışmadır.  tefsir alanında haritalar ve Atlas vasıtasıyla,  bilimsel kriterleri uygulayarak, tefsir alanında bütünsel bir şekilde tefsir ile alakalı insanların  kolayca ve anlaşılır bir biçimde bilgiye ulaşabilmek için yazmış bir  kitaptır.

ÖNSÖZÜ(007.S)

Bu başlıkta kısaca tefsir tarihinde Hz. Peygamberden bugüne kadar tefsir alanla ilgili bilgi verilmiştir. Tefsir tarihi atlası kitabında ne tür bir çalışma olacağı ve nasıl ve hangi bir metoda takip edileceğine dair bilgi verilmiştir. Tabir caizse, kitabın şablosu çizilmiştir.

Teşekkür (009.S)

Böyle bir eser ortaya çıkarmak için büyük çabalar sarf edilmek gerekmektedir. Bu çaba gösterenlere teşekkür mahiyetinde yazılmış metindir. Bunun yanı sıra hatta ilk satırlarda bu eseri okuyacak öğrencilere (yarı evlat) büyük teşekkür edilmiştir.

GİRİŞ (  11.s       )

A.      Neden tefsir tarihi atlası?

B.      Neden klasik tefsir metinleri?

C.      Tefsir tarihi atlası nasıl bir kitaptır?

D.     Tefsir metinini okumaya başlıyorum!

E.      Uygulama haritalarını çalışmaya başlıyorum!

Öğrenme hedefler kitaplar çalışırken.

İslam’da bir yapacağı zaman niyet ne kadar önemli olduğu bakımından niyete dair Hz. Ömer’in rivayet ettiği hadisi vürut edilmiştir. (إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى...) ve bu hadisin Türkçe tercümesi.

Aynı zamanda ilim ne kadar çok önemli olduğu ve dua da bunlara dair Ebu Hureyret’in rivayet ettiği hadisi zikredilmiştir. (اللهم انفعني بما علمتني وعلمني ما ينفعني وزدني علما...).

A.      Neden tefsir tarihi atlası? (013.S)

Atlası sözcülüğü hakkında bilgi verilmiştir ve atlası özellikleri bir esere uygulandığında anlaşılma bakımından çok yararlı olduğu anlatılmıştır. Bu tarzda yazılmış eserler şöyle özellikleri kazanmış olur: fiziki, siyasi, coğrafi, iktisadi, sosyoloji, tarihi, antropoloji vs.

Yönleri anlaşılmasına yardımcı olur. Tefsir metinleri müzakere ederken okunacak metni tarihi yönleri hicri ve miladi olarak anlatılmıştır. Konu olan âlim ilmi tahsilinde yapmış olduğu yolculukları buluştuğu alimler yetiştirdiği öğrenciler kullandığı metotlar vb. anlatılmıştır.

            Tarihi yönleri anlatırken beşeri bilgilerin insanları daha yakından kavramak için tarih en önemli bilgi olduğu anlatılmıştır. Bundan dolayı tefsir ilminde tarih atlası çok önemli olduğunu zikredilmiştir.

B.      Neden klasik tefsir metinler? (016.S)

Bu başlık altında klasik tefsir metinleri neden önemli olduğu ele alınmıştır. Bu metinler özellikleri metotları sosyoloji yönleri coğrafi ekonomi siyasi yönlerden ve bu metni yazarın etkilenmiş olduğu faktörlerden anlatılmıştır. Aynı zamanda klasik terim ile ilgili felsefi olarak ve Latincede de ne tür anlamlara geldiğini anlatılmıştır ve tefsir tarihi atlasında klasik metinleri yere alacağını ve nasıl bir çalışma yapacağını onunla ilgili anlatılmıştır.

C.      Tefsir tarihi nasıl bir kitaptır? (015.S)

Burada tefsir tarihi atlasına dair tanım yapılmıştır. Bu başlığın özellikleri atlasının özellikleri anlatılması günümüzün eğitimde modern yöntemleri kullanmış olduğu anlatılmıştır. Öğrenme hedefleri kitap çalışırken nasıl önemli hangi hazırlıklar yapılması gerektiğini anlatılması özellikler bulunmaktadır.

Bu başlığın özelliklerinden biri kavramlar ve tanımlar ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, Kuran nedir? Kuran insandan ne ister? Aynı zamanda avramlar arasında ilişkiler ele alınmıştır. Anlam küresi ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, yere küre su küre hava küre gibi kürelerden biri: bu küre fiziksel bir yapı taşımıyor. Orada duygu düşünme akışları kültür ürünleri kavramlar ve kavramlar arasında ilişkiler, düşler, tasarımlar, düşünceler bu kavramları ilişkiler düşünceler dile getiren dilsel ürünler bulunmaktadır.

Mütalaa, vecih, müzakere, münakeşe gibi kavramlar hakkında bilgi verilmiştir ve bu bilgiler tablolu bir şekilde anlatılmıştır.

·         Tarih nedir?

Haritayla anlatılma amacı nedir? faydalar nedir? gibi sorulara cevap vermeye çalışılmıştır. Olayları olguları ve bunların arasında ilişkileri hakkında bilgi verilmiştir. Bunlardan hareketle Hz. Adem’den Nuh’a İbrahim Musa İsa Hz. Muhammed bugüne kadar olaylar ve uygular anlaşılma bakımından tablo çizerek anlatılmıştır ve tarih konusu, tarihte sebep sonuç, yer zaman ilişkiler tarihi olayların değişebilir özelliği gibi konuları anlatılmıştır. Bunları haritaları çizerek anlatılmışıtr.

·         Tefsir tarihi haritası

Buradaki özelliği sadece insan var oluşu değil. Bütün varlıkları ve koşulları ve bunların birbiriyle ilişkiler ve sorunlara, sorulara çözüm ve cevabı nerede bulabileceği yönlerden çözümler getirmeye çalışmıştır. Bunun yanı sıra 15 asırlık tefsir birikimleri de anlatılmıştır ve islam ilk dönemlerinde yazılmış müshaflar, vesikalar ile ilgili resimleri gösterek bilgi verilmiştir. haritada Kur'an'ın insanın sadece tarihsel varlık koşulu ile değil bütün varlık koşulları ile uyumlu olan ve o koşullara cevap veren ilahi bir mesaj olmasını aynı zamanda tefsirin doğuşu gelişmesi ve 15 hazırlık dönemi tarih nedir haritasında açıklayan anlatan  bir çerçevedir

·         Kavram termi

Kavram terim ile ilgili düşünce bakımından önemli bir alet olduğunu bilgi verilmiştir. Düşünmek için kavram gerekir olduğu anlatılmıştır. Diğer taraftan tefsir alanında ne tür bir ilişki olduğu tespit edilip örneklerle ayetlerle anlatılmıştır. Burada şöyle bir metot kullanılmıştır: kavranılan anlaşılan şey mefhum / bir şey hakkında zihinde bulunan genel düşünce / kavramak sonucunda düşünebilir bir şeye bir şey başka bir şeyden ayırmak olanak veren tasarım nesnelerin olayların ortak özellikleri kapsayan bir şeyi, nesneler olaylar ortak bir adı altında toplayan bir şey altında bulunmuştur.

Kavram terim ile ilgili kavram soyut bir şey olduğunu tablolarla anlatılmıştır.

·         Muallim kimdir?

İslam’da ilk muallim Peygamber olduğunu anlatılmıştır.  muallimin faaliyette bulunan alemin kimliğine ve özelliklerine sahiptir Bu çağda değişiklik gösterebilen aynı zamanda ilerleyebilen ilim yolculuğundaki bireyin rol modellerini beni inşa etmenin önemine dikkat çekmek istenilen bir bölümdür. İslam dinine göre muallim eğitici eğitmen nasıl bir kişisel olmalı ve hangi metotlar kullanmalı bilgi nasıl aktaracağı tablolarla anlatılmıştır. Öğrenen, öğreten, örnek, rehber bu şekilde bilgi verilmiştir. İslam’da ilk muallim Hz. Peygamber olduğu için ondan hareketle onun metodu oku, düşün, anla, yaşa biçiminde anlatılmıştır.

·         Müfessir kimdir?

Mufessir tefsir ile ilgili nasıl bir şey yapacağını anlatılmıştır. Alim örnek insan bundan önce ezber kuran kerim metinler araç ilimler temel ilimler usul metinleri ana metinleri bu alanlarda müfessir bilgili sahip olmalı anlatılmıştır.

·         Ünite

Tefsir tarihi atlası kitabında 20 ünite bulunmaktadır. Her ünite bir müfessir ile ilgili bilgi verilmiştir. Ünite kapağı ilk harita coğrafi haritaları müfessirin yaşadığı bölgeleri tahsil ettiği bölgeleri sefer yaptığı yerleri çizilmiştir. Ünite ile ilgili bir bakış açısı öğrenme hedefler ortaya koyarak açıklamalar yapılmıştır. Bu başlık özelliklerden biri mütalaa önerisi anlatılma istendiği konu ile ilgili literatürleri önermektir. Çalışmalar yaparken hangi yönlere dikkat edilmesi gerektiği yorum, değerlendirme, hedefler nasıl tasarlanır vb. hususlar hakkında bilgi verilmiştir.

·         Mufessir nasıl tayin edilir?

Müfessir ile ilgili erişilen bilgilere göre, metot, siyaset, sosyoloji, ekonomi vs. ve etkileri tespit ve tayin nasıl yapılır sorulara cevap vermeye çalışılmıştır.

·         Arapça tefsir dili konusunda nehiv sarf belağat yönleri ve önemleri anlatılmıştır. Bunlar hepsi uygulamalı olarak yapılmıştır.

·         Tefsir rivayetin haritası

Zikredildiği rivayetleri sebep nüzul (varsa) konu bütünlüğü yönden ve başka ilim dallarla (hadis kelam, fikir vs) ilişkiler açıklamaya çalışılmıştır.

·         Kaynağa yöntem vs.

Ayetten öğrenildiği haritası da çizilmiştir. Sure ve ayet konu ayeti haritası ele alınan metin ayet sure ana konular tespit edip haritalı bir şekilde çizilmiştir.

·         Kuran’la karakter nasıl inşa edilir?

Oku, düşün, anla, yaşa mantığıyla kuran’la karakter inşa edilebileceği anlatılmıştır.

·         Metin

Metinlerin anlaşılmak için hangi hazırlık katkıları uygulamalı olarak anlatılmıştır.

D.     Tefsir metnini okumaya başlıyorum (020.S)

Bu başlıkta, tefsir dilini öğrenmek için türkce dilini öğrenmek gerekli olduğunu söyler. Yani kendi dilini (gramer, belagat) iyice öğrenmek gerekir. Sonra iki dil arasında (kendi dili ve arapça) mükayese ederek daha anlayışlı hale geleceğini söylemiştir. Türkçe bilenler için bu amacı sağlamak için M. Hamdi Yazırın hak dili kuran dili hadis alanında ise tecrid serih vb. okuma çok iyi olacağı söylemiştir. Yani başlığın özelliği tefsir metinleri okumak ve doğru anlamak için neler yapılması gerektiğini anlatılmıştır.

Tefsir alanında yazılmış eserler ve tefsir alanla ilişkili olan diğer dalları akuyarak bunun yanında arapça özellikleri okumalar önermiştir. Arap olmayan için kendi ana dili özellikleri iyice öğrenmeli sonra arapça böylelikle kolayca tefsir metinleri anlar olur.

·         Sözlük (arapça ve kendi dilin sözlükler) hakim olması anlatılmıştır. Bu başlık ozelliklerinden arapca ve türkce bu konuda yardımcı olabilecek kaynaklar anlatmıştır.

E.      Uygulamayla haritaları başlıyorum (021.S)

Bu başlık özellikleri ünite çalışırken haritanın yığma bilgi aktarmadığında tefsirin ve tefsirin belli meseleler çerçevesinde geçmiş öğrenirken bugünkü meseleler de ele alınır.

·         Hicri 15. Yy. müfessirlerle ilgili yaşadığı bölge yoruculuklar ilim faaliyetleri hocalar öğrenciler özellikleri vs. ile ilgili bilgi verilmiştir.

·         Bilginin sahabelerin tabiyle tabi tabilerin ve sonraki alimlerin bilgilerin üretimi ve nakil konusundaki egemeni harita üzerinde düşünmeye emir edilmiştir.

·         21 müfessir ve onlarla ilgili tahsil süreci hocalar öğrenciler metodu yolcular etkilenmiş faktörlerden vb. anlatılmıştır.

1. ibn Abbas: Abdullah b. Abbas b. Abdülmüttalib el Haşimi vefatı 68 h. 688 m. İlmiyle meşgül bir sahabe ve sahabe oglu hz. Alinin vali olmuş bir zamandan sonra siyasetten uzak durmuş ve ilimle meşgul olmuş. O dönemde tefsir ekollerden en büyüğü Mekke’de kurmuştur. Yaşlı sahabelerden öğrenmiştir. Örnegin, Zeyd b. Sabit vb. öğrenciler de çok sayıda yetiştirmiştir. Örneğin, Said b. Cübeyr. Onun tefsir özelliği rivayet tefsiri olmaklaü birlikte arapça dil özelliklerine çok önem vermiştir. Örnegin, bir ayet anlatmak için bir şiirle açıklamak (رأت رجلا أما إذا الشمس عارضت .. فيضحى وأما بالعشي فيخصر) ((وإنك لا تظمأ فيها ولا تضحى)) tefsir ederken.

2. Mükatil b. Suleyman: h. 150 (m.767) Basra’da vefat etmiştir. Mücahid’den Dahhak’tan Burayda’dan ve Ataa ve b. Sirin vb.den rivayet etmiştir. Ondan Saat b. Salt bakiye Abdürrazak Harami b. İmare, Velid b. Mezid, ve diğer çok insanlar rivayet etmiştir. Günümüze ulaşan ilk yazılmış tefsir kaynağı ona aittir. Onun tefsir rivayet tefsiridir. Bu rivayetler çoğu alimler tarafından zayıf olduğu söylenmiştir. Mukatil müşebbihlik ile ittiham edilmiştir. Ondan dolayı çoğu alim ondan uzak durmuştur. Bunlarla beraber tefsir konusunda öncü olduğunu herkes tarafından kabul edilmiştir. Hatta bazı alimler demiş ki tefsir konusunda insanlar Mukatil’e iyaldir (yani onun izinde insanlar giderler). Onun tefsirinde kolay bir dil kullanılmıştır. Kapsayıcı bir şekilde yazılmıştır. Ayet ile ilgili nezair sünnet rivayetler anlatmıştır.

3. Sufyan Sevri : ebu Abdillah Süfyan b. Said b. Mesruk essevri h. 161 (m. 777)’de vefat etmiştir. Kufeli bir fakihtir. Tefsirle ilgili rivayet tefsir kanalında ön gelen bir müfessirdir. Onun tefsirinin ozelliklerinden beri sadece resmi osmaniyle yazı sınırlamamıştır. Bu tefsirde kendi fikirleri ve öncekilerden gelen bilgilerle ilgili ayetleri aktarır.

4. El Ferra: Ebu Zekeriya Yahya b. Ziyade b. Abdillah El Absi el Ferra ve 207 h. / 822 m. (216. Sayfa). Bu tefsirin adı Meani’l Kuran. Bu tefsir dil bakımından çok zengin bir tefsir. Gereksiz uzatmadan farklı lehçeler, vecihler, iraplar anlatır. Bundan dolayı dirayet tefsir kategorisine girmiştir.

5. Ebu ubeyde: Muammer el Musenna 210 h. / 825 m. (233. Sayfa) onun tefsir adı Mecaz-ı Kuran. Bu tefsir dilsel bir tefsir. Bunun yanında eleştirel bir yaklaşım bazen yapıyor. Kelimeler ele alarak müştakkatları ve farklı anlamları açıklamaya çalışır. Bunlar yaparken Kuran ayetleri delil olarak kullanır. Örneğin, Kuran kelimesi niçin bu ismi? Çünkü kuran sureler topladığı için Kuran kelime kullanılmıştır. Nitekim, şöyle kuran’da geçmektedir. (إن علينا جمعه وقرآنه). Sonra hadis rivayetleri zikreder. Sonra şiirler zikreder çok zaman kuran ve arap kültürüyle ilişki olan anlatmaya çalışır.

6. Et Taberi: Ebu Cafer Muhammed b. Cerir b. Yezid b. Halid b. Kesir Et taberi, Taberistan’da 224’te doğmuş. Vefat 310’da h. / 923 Bağdat’ta vefat etmiş (247. Sayfa). Onun tefsiri adı Cami’ul Beyan fi tefsir Ayi’l Kuran. Onun tefsiri rivayet tefsiridir. Hz. Peygamber’den sahabelerden tabiilerden tabii tabiilerden gelen rivayetleri zikrederek aralarında tercih ediyor.

7. Ebu Mensur el Maturidi: vefat 333 h. / 944 m. (263. Sayfa). Onun tefsir adı Te’vilat’ül Kuran. Dirayet alanından gelen bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Kelami meseleler tartışır. Mütezili fikirler eleştirir. Dilsel yönlerde açıklamalar yapar. Onun hocalarından Ebu Nasr el İyadi, Muhammed b. Mukatil er Razi, Nasir b. Yahya el Bahli ve diğerler. Ögrencileri: Ebü’l Kasim es Samarkandi, Ali Resğufeni, Ebu Muhammed Abdul Kerim el Bezdevi.

8. el Maverdi: Ali b. Muhammed b. Habib Ebu el Hasan El Maverdi. Vefat 450 h. / 1058 m. (sayfa 285). Tefsiri adı Ennükebu fi’l Uyun. Bu tefsirin özelliği belirgin olmayan ayetler açıklamaya çalışmaktır. Selefinin söyledikleri getirir. Muhtemel manalar söyler. Genelde her sözü sahibine isnat eder. Aralarında mükayese ederek tercih yapar. Dilsel yönlerde açıklama yapar. Atasözü ve deyimler anlatır.

9. el Begavi: Ebu Muhammed Huseyn b. Mesud el Begavi el Ferra: vefat 516 h. / 1122 m. (sayfa 301). Onun tefsir adı Me’alim Tenzil. Rivayet alanında yazılan bir tefsirdir. Ayetle ilgili hadis rivayetleri sahabelerin sözleri tabiilerin sözleri vb. nakleder. Tefsir yaparken inancı konular fıkhi kısaslar hikmetleri anlatır.

10. Zemahşeri: Ebu’l Kasim Mahmud b. Ömer ez Zemahşeri el Harezmi v. 538 h. / 1143. M. (sayfa 317). Onun tefsiri adı el Keşşaf ‘an Hakaiki’t Tenzil ve Uyun’il Ekavil fi Vucuhi’t Te’vil. Dirayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Genelde dilsel analizler yapar. Az sayıda rivayet kullanır. Mutezile akideleri tartışıp savunur.

11. Fahruddin er Razi: Muhammed b. Ömer b. el Huseyn b. Ali el Kuraşi et’ Teymi el Bekri et Taberistan. v. 606/1210. Onun tefsiri adı Mefati’l Gays ya da Tefsir kebir. Bu tefsir özelliği kuran ayetlerden hareketler bilimsel açıklamalar yapmaya çalışır. Felsefi mantiki konular tartışır. Yaşadıgı dönem meseleler ele alır.

12. el Kurtubi: Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebi Bekr b. Farh el Kurtubi. v. 672/1273 (sayfa 349). Onun tefsir adı el Cami’ li ahkam el Kuran. Onun tefsir özelliği kuran ayetlerden çıkan hükümleri ortaya koymaktır ve önceki yazılmış tefsirlerin görüşleri özetlemeye çalışarak aralarında tercih yapar.

13. el Beydavi: Abdullah b. Ömer b. Muhammed b. Ali Ebu’l Hayr (Ebu Said) Nasruddin el Beydavi. v.685/1286. (sayfa 367). Onun tefsir adı Envar’üt tenzil ve Esrar’üt Te’vil. Onun tefsir dirayet alanında yazılmış bir tefsir. İstilahi terimler çok kullanır. Ondan dolayı islam literatüründe bilgi sahibi olmayan birisi onun tefsiriyle zor anlaşır. Çünkü ilmi ve istilahi termleri çokça kullanır.

14. İbn Kesir İmadü’d Din İsmail b. Kesir v. 774/1373 (sayfa 379). Onun tefsir adı Tefsir Kuran Azim. Onun tefsiri rivayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Onun metodu kuranı kuranla tefsir etme kuran kuranla hadisle tefsir etmektir. Sahabe kavliyle tefsir etmektir. Söylediği rivayetler bazılar da te’dil eder bazılar da cerh eder.

15. Ebussud Muhammed el İmadi: v.982/1674 (sayfa 395). Onun hadisi rivayet alanında yazılmış bir kitap. Tefsiri adı İrşad’ül Akli’s Selim ila Mezaya’l kitab’ıl Kerim. Bu tefsir özelliklerinden fesahat açıklıktır. Ayetler arasında münasebetler anlatır sebep nüzuller söyler kıraatler anlatır İsrailler anlatmamaya çalışır belagat yönleri vurgular ehli Sunneti inancı savunur

16. İsmail Hakkı Bursevi. v.1237/1704, (sayfa 415) Onun kitap adı ruh’ul Beyan. Bu tefsirde yoğunlukla dilsel açıklamalar ve tahliller yapar.

17. Mahmut el Alusi Ebu Abdullah Ebu Sena Şihabüddin Mahmud el Haseni el Huseyni el Bağdadi. v.1270/1854 (sayfa 431) onun tefsir adı Ruh’ül Meani fi tefsir’il kuran azim ve seb’ el mesani. Bu tefsir hem rivayet hem de dirayet bir tefsirdir. Yaşadığı döneminde meseleler ele alır. Dilsel yönleri açıklar.

18. Muhammet İzzet Derveze: 1888-1984 (sayfa 449)

Onun tefsir adı Et’ Tefsir’ül Hadis. Bu tefsir özelliği sureleri nüzule göre tefsir etmektir. Genelde önceki müfessirlerin izlediği yolu takip etmiyor. Beyani ve tahlili bir metotla fikirlerini açıklamaya çalışıyor.

19. Seyyid Kutub: 1906-1966. (sayfa 465). Onun tefsir adı fi zilal’il kuran. Bu tefsir özelliği kurandan hareketle günümüzdeki meseleleri için çözüm bulmaktadır.

20. İbn Aşur. Muhammed et Tahir b. Muhammed b. Muhammed et Tahir et-Tunisi 1879-1973. Onun tefsir adı tefsir tahrir ve tenvir. Bu tefsir özelliği önceki tefsirlere bazen eleştirmeler getirir. Bununla beraber günümüzdeki meseleler ele alarak çözümler getirmeye çalışmıştır. Üsul Fıkhi yönlerinde açıklamalar getirmeye çalışır.

21. Aişe Abdurrahman 1913-1988. Sayfa 497. Onun tefsir adı et’ Tefsir’ül Beyani lil Kuran kerim.

Bu tefsir özelliklerinden belagat konuları ayrıntılı olarak irdelemektir. Bunu yaparken bu alanda söz sahiplerinin fikirleri açıklamalarda aktarır. Bunun yanı sıra kelimeler sarf yönden müştakkatları ve ne tür bir farklı manalar var olduğunu açıklar.

Bu tefsirde icazülbeyani üzerinde çok durulmaktadır. Mezhepçilikten uzak durmaya çalışır.

·         Bugün yarın (sayfa 511)

Geçmişten gelen bilgiler birikimler günümüzde onun üzerine nasıl yeni bilgiler inşa edebileceğimizi ve gelecek nesillere nasıl aktaracağımıza dair bilgiler verilmiştir.

·         Bilgin bütünlüğü uygulama haritaları (sayfa 533)

Burada bilgiler nasıl bir ilişkiler içinde olduğunu ve doğru anlamak için etraflıca ve bütünsel bir şekilde ele alınması gerektiğini anlatır.

·         Arap dili kurallarının kullanımı haritaları (sayfa 537)

Burada irap ile ilgili ve nasıl kolayca anlaşılabilir konusunda haritalarla anlatılmıştır.

·         Bilginin bütünlüğü ilimlerin hülasası haritalarıyla mütalaa etmek (sayfa 549)

Burada ilim dalları gerek dini olsun gerek felsefi , bilimsel olsun yani hangi tür ilim varsa o ilim dalları cetveli çizerek bilgi vermiştir.

2. ÖDEV : TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

Tefsir tarihi atlası kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşıma ve genel okuyucu bir arkadaşıma tavsiye ederken bunlar söylerim: herkesin bu kitap okumasını tavsiye ederim. Özellikle tefsir alanında etraflıca bilgi sahip olmak isteyenleri önemle tavsiye ediyorum. Çünkü bu kitap tefsiriyle ilgili Hz. Peyagmerin’den bugüne kadar gerek tefsir kendi alanında gerekse tefsirle ilişkili diğer alanlarda, bütünsel bir şekilde anlatılmıştır. Bu literatüründen birikiminden hareketle günümüzde kendi hayatımızda nasıl uygulanabilir konusunda yardımcı olabilen bir kitaptır. Diğer tarafta n bu kitap uygulamalı haritalı olarak yazıldığı için herkes tarafından anlaşılır bir hale gelmiştir. Aynı zamanda bu kitap okurken tarihi yönleri ve bağlantıları ve bunlar müfessire nasıl bir etki bıraktıkları bunlar arkasında ne tür bir sebep olduğunu anlaşılmak için dikkat etmesini tavsiye ederim. Bunun yanı sıra bu kitabı sadece bir defa değil, tekrar tekrar okumasını tavsiye ederim.

3. ÖDEV: TEFSİR TARİHİ ATLASI VE UYGULAMA HARİTALARI KİTABININ EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?

Tefsir tarihi atlası ve uygulama haritalar kitabın en yararlı beş başlığı söylemek benim için çok zor bir durumdur. Çünkü hepsi birer birer cevherdir. Bununla beraber beşi söylemeye çalışacağım.

1.      Kavramlar ve tanımlar (sayfa 27)

2.      Tarih nedir (sayfa 55)

3.      Tefsir tarihinin on beş asrı: tefsir tarihinin haritalarla mütalaa etmek (sayfa 91)

4.      Müallim kimdir (sayfa 151)

5.      Müfessir kimdir, 21 müfessir tek tek hakkında bir konu oluşturmak ve onlarla ilgili bilgi vermek (sayfa 159)

HOCAM, HER ŞEY İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM. HAKKIM VARSA HELAL OLSUN SİZDE HAKKINIZ HELAL EDİN.

Adı-soyadı: Mahamoudou KONTA

Sınıfı ve şubesi: 4. FINIF. Şube. A

Öğrenci nu.: 16070740

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI

kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.)

2. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

3. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?  (Sayfa numarası verin.)

1. Ödev:

TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabının her bir başlığını tek tek tanıtarak özelliklerini belirten bir makale yazın. (Sayfa numarası verin.) TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabıyla ilgili kısa bir bilgi vermeye çalışmak istiyorum:  TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI Kitabı,  Kıymetli hocamız Prof. Dr. Ahmet Nedim serinsu, tefsir ile ilgili yapmış olduğu bir çalışmadır.  tefsir alanında haritalar ve Atlas vasıtasıyla,  bilimsel kriterleri uygulayarak, tefsir alanında bütünsel bir şekilde tefsir ile alakalı insanların  kolayca ve anlaşılır bir biçimde bilgiye ulaşabilmek için yazmış bir  kitaptır.

ÖNSÖZÜ(007.S)

Bu başlıkta kısaca tefsir tarihinde Hz. Peygamberden bugüne kadar tefsir alanla ilgili bilgi verilmiştir. Tefsir tarihi atlası kitabında ne tür bir çalışma olacağı ve nasıl ve hangi bir metoda takip edileceğine dair bilgi verilmiştir. Tabir caizse, kitabın şablosu çizilmiştir.

Teşekkür (009.S)

Böyle bir eser ortaya çıkarmak için büyük çabalar sarf edilmek gerekmektedir. Bu çaba gösterenlere teşekkür mahiyetinde yazılmış metindir. Bunun yanı sıra hatta ilk satırlarda bu eseri okuyacak öğrencilere (yarı evlat) büyük teşekkür edilmiştir.

GİRİŞ (  11.s       )

A.      Neden tefsir tarihi atlası?

B.      Neden klasik tefsir metinleri?

C.      Tefsir tarihi atlası nasıl bir kitaptır?

D.     Tefsir metinini okumaya başlıyorum!

E.      Uygulama haritalarını çalışmaya başlıyorum!

Öğrenme hedefler kitaplar çalışırken.

İslam’da bir yapacağı zaman niyet ne kadar önemli olduğu bakımından niyete dair Hz. Ömer’in rivayet ettiği hadisi vürut edilmiştir. (إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى...) ve bu hadisin Türkçe tercümesi.

Aynı zamanda ilim ne kadar çok önemli olduğu ve dua da bunlara dair Ebu Hureyret’in rivayet ettiği hadisi zikredilmiştir. (اللهم انفعني بما علمتني وعلمني ما ينفعني وزدني علما...).

A.      Neden tefsir tarihi atlası? (013.S)

Atlası sözcülüğü hakkında bilgi verilmiştir ve atlası özellikleri bir esere uygulandığında anlaşılma bakımından çok yararlı olduğu anlatılmıştır. Bu tarzda yazılmış eserler şöyle özellikleri kazanmış olur: fiziki, siyasi, coğrafi, iktisadi, sosyoloji, tarihi, antropoloji vs.

Yönleri anlaşılmasına yardımcı olur. Tefsir metinleri müzakere ederken okunacak metni tarihi yönleri hicri ve miladi olarak anlatılmıştır. Konu olan âlim ilmi tahsilinde yapmış olduğu yolculukları buluştuğu alimler yetiştirdiği öğrenciler kullandığı metotlar vb. anlatılmıştır.

            Tarihi yönleri anlatırken beşeri bilgilerin insanları daha yakından kavramak için tarih en önemli bilgi olduğu anlatılmıştır. Bundan dolayı tefsir ilminde tarih atlası çok önemli olduğunu zikredilmiştir.

B.      Neden klasik tefsir metinler? (016.S)

Bu başlık altında klasik tefsir metinleri neden önemli olduğu ele alınmıştır. Bu metinler özellikleri metotları sosyoloji yönleri coğrafi ekonomi siyasi yönlerden ve bu metni yazarın etkilenmiş olduğu faktörlerden anlatılmıştır. Aynı zamanda klasik terim ile ilgili felsefi olarak ve Latincede de ne tür anlamlara geldiğini anlatılmıştır ve tefsir tarihi atlasında klasik metinleri yere alacağını ve nasıl bir çalışma yapacağını onunla ilgili anlatılmıştır.

C.      Tefsir tarihi nasıl bir kitaptır? (015.S)

Burada tefsir tarihi atlasına dair tanım yapılmıştır. Bu başlığın özellikleri atlasının özellikleri anlatılması günümüzün eğitimde modern yöntemleri kullanmış olduğu anlatılmıştır. Öğrenme hedefleri kitap çalışırken nasıl önemli hangi hazırlıklar yapılması gerektiğini anlatılması özellikler bulunmaktadır.

Bu başlığın özelliklerinden biri kavramlar ve tanımlar ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, Kuran nedir? Kuran insandan ne ister? Aynı zamanda avramlar arasında ilişkiler ele alınmıştır. Anlam küresi ile ilgili bilgi verilmiştir. Örneğin, yere küre su küre hava küre gibi kürelerden biri: bu küre fiziksel bir yapı taşımıyor. Orada duygu düşünme akışları kültür ürünleri kavramlar ve kavramlar arasında ilişkiler, düşler, tasarımlar, düşünceler bu kavramları ilişkiler düşünceler dile getiren dilsel ürünler bulunmaktadır.

Mütalaa, vecih, müzakere, münakeşe gibi kavramlar hakkında bilgi verilmiştir ve bu bilgiler tablolu bir şekilde anlatılmıştır.

·         Tarih nedir?

Haritayla anlatılma amacı nedir? faydalar nedir? gibi sorulara cevap vermeye çalışılmıştır. Olayları olguları ve bunların arasında ilişkileri hakkında bilgi verilmiştir. Bunlardan hareketle Hz. Adem’den Nuh’a İbrahim Musa İsa Hz. Muhammed bugüne kadar olaylar ve uygular anlaşılma bakımından tablo çizerek anlatılmıştır ve tarih konusu, tarihte sebep sonuç, yer zaman ilişkiler tarihi olayların değişebilir özelliği gibi konuları anlatılmıştır. Bunları haritaları çizerek anlatılmışıtr.

·         Tefsir tarihi haritası

Buradaki özelliği sadece insan var oluşu değil. Bütün varlıkları ve koşulları ve bunların birbiriyle ilişkiler ve sorunlara, sorulara çözüm ve cevabı nerede bulabileceği yönlerden çözümler getirmeye çalışmıştır. Bunun yanı sıra 15 asırlık tefsir birikimleri de anlatılmıştır ve islam ilk dönemlerinde yazılmış müshaflar, vesikalar ile ilgili resimleri gösterek bilgi verilmiştir. haritada Kur'an'ın insanın sadece tarihsel varlık koşulu ile değil bütün varlık koşulları ile uyumlu olan ve o koşullara cevap veren ilahi bir mesaj olmasını aynı zamanda tefsirin doğuşu gelişmesi ve 15 hazırlık dönemi tarih nedir haritasında açıklayan anlatan  bir çerçevedir

·         Kavram termi

Kavram terim ile ilgili düşünce bakımından önemli bir alet olduğunu bilgi verilmiştir. Düşünmek için kavram gerekir olduğu anlatılmıştır. Diğer taraftan tefsir alanında ne tür bir ilişki olduğu tespit edilip örneklerle ayetlerle anlatılmıştır. Burada şöyle bir metot kullanılmıştır: kavranılan anlaşılan şey mefhum / bir şey hakkında zihinde bulunan genel düşünce / kavramak sonucunda düşünebilir bir şeye bir şey başka bir şeyden ayırmak olanak veren tasarım nesnelerin olayların ortak özellikleri kapsayan bir şeyi, nesneler olaylar ortak bir adı altında toplayan bir şey altında bulunmuştur.

Kavram terim ile ilgili kavram soyut bir şey olduğunu tablolarla anlatılmıştır.

·         Muallim kimdir?

İslam’da ilk muallim Peygamber olduğunu anlatılmıştır.  muallimin faaliyette bulunan alemin kimliğine ve özelliklerine sahiptir Bu çağda değişiklik gösterebilen aynı zamanda ilerleyebilen ilim yolculuğundaki bireyin rol modellerini beni inşa etmenin önemine dikkat çekmek istenilen bir bölümdür. İslam dinine göre muallim eğitici eğitmen nasıl bir kişisel olmalı ve hangi metotlar kullanmalı bilgi nasıl aktaracağı tablolarla anlatılmıştır. Öğrenen, öğreten, örnek, rehber bu şekilde bilgi verilmiştir. İslam’da ilk muallim Hz. Peygamber olduğu için ondan hareketle onun metodu oku, düşün, anla, yaşa biçiminde anlatılmıştır.

·         Müfessir kimdir?

Mufessir tefsir ile ilgili nasıl bir şey yapacağını anlatılmıştır. Alim örnek insan bundan önce ezber kuran kerim metinler araç ilimler temel ilimler usul metinleri ana metinleri bu alanlarda müfessir bilgili sahip olmalı anlatılmıştır.

·         Ünite

Tefsir tarihi atlası kitabında 20 ünite bulunmaktadır. Her ünite bir müfessir ile ilgili bilgi verilmiştir. Ünite kapağı ilk harita coğrafi haritaları müfessirin yaşadığı bölgeleri tahsil ettiği bölgeleri sefer yaptığı yerleri çizilmiştir. Ünite ile ilgili bir bakış açısı öğrenme hedefler ortaya koyarak açıklamalar yapılmıştır. Bu başlık özelliklerden biri mütalaa önerisi anlatılma istendiği konu ile ilgili literatürleri önermektir. Çalışmalar yaparken hangi yönlere dikkat edilmesi gerektiği yorum, değerlendirme, hedefler nasıl tasarlanır vb. hususlar hakkında bilgi verilmiştir.

·         Mufessir nasıl tayin edilir?

Müfessir ile ilgili erişilen bilgilere göre, metot, siyaset, sosyoloji, ekonomi vs. ve etkileri tespit ve tayin nasıl yapılır sorulara cevap vermeye çalışılmıştır.

·         Arapça tefsir dili konusunda nehiv sarf belağat yönleri ve önemleri anlatılmıştır. Bunlar hepsi uygulamalı olarak yapılmıştır.

·         Tefsir rivayetin haritası

Zikredildiği rivayetleri sebep nüzul (varsa) konu bütünlüğü yönden ve başka ilim dallarla (hadis kelam, fikir vs) ilişkiler açıklamaya çalışılmıştır.

·         Kaynağa yöntem vs.

Ayetten öğrenildiği haritası da çizilmiştir. Sure ve ayet konu ayeti haritası ele alınan metin ayet sure ana konular tespit edip haritalı bir şekilde çizilmiştir.

·         Kuran’la karakter nasıl inşa edilir?

Oku, düşün, anla, yaşa mantığıyla kuran’la karakter inşa edilebileceği anlatılmıştır.

·         Metin

Metinlerin anlaşılmak için hangi hazırlık katkıları uygulamalı olarak anlatılmıştır.

D.     Tefsir metnini okumaya başlıyorum (020.S)

Bu başlıkta, tefsir dilini öğrenmek için türkce dilini öğrenmek gerekli olduğunu söyler. Yani kendi dilini (gramer, belagat) iyice öğrenmek gerekir. Sonra iki dil arasında (kendi dili ve arapça) mükayese ederek daha anlayışlı hale geleceğini söylemiştir. Türkçe bilenler için bu amacı sağlamak için M. Hamdi Yazırın hak dili kuran dili hadis alanında ise tecrid serih vb. okuma çok iyi olacağı söylemiştir. Yani başlığın özelliği tefsir metinleri okumak ve doğru anlamak için neler yapılması gerektiğini anlatılmıştır.

Tefsir alanında yazılmış eserler ve tefsir alanla ilişkili olan diğer dalları akuyarak bunun yanında arapça özellikleri okumalar önermiştir. Arap olmayan için kendi ana dili özellikleri iyice öğrenmeli sonra arapça böylelikle kolayca tefsir metinleri anlar olur.

·         Sözlük (arapça ve kendi dilin sözlükler) hakim olması anlatılmıştır. Bu başlık ozelliklerinden arapca ve türkce bu konuda yardımcı olabilecek kaynaklar anlatmıştır.

E.      Uygulamayla haritaları başlıyorum (021.S)

Bu başlık özellikleri ünite çalışırken haritanın yığma bilgi aktarmadığında tefsirin ve tefsirin belli meseleler çerçevesinde geçmiş öğrenirken bugünkü meseleler de ele alınır.

·         Hicri 15. Yy. müfessirlerle ilgili yaşadığı bölge yoruculuklar ilim faaliyetleri hocalar öğrenciler özellikleri vs. ile ilgili bilgi verilmiştir.

·         Bilginin sahabelerin tabiyle tabi tabilerin ve sonraki alimlerin bilgilerin üretimi ve nakil konusundaki egemeni harita üzerinde düşünmeye emir edilmiştir.

·         21 müfessir ve onlarla ilgili tahsil süreci hocalar öğrenciler metodu yolcular etkilenmiş faktörlerden vb. anlatılmıştır.

1. ibn Abbas: Abdullah b. Abbas b. Abdülmüttalib el Haşimi vefatı 68 h. 688 m. İlmiyle meşgül bir sahabe ve sahabe oglu hz. Alinin vali olmuş bir zamandan sonra siyasetten uzak durmuş ve ilimle meşgul olmuş. O dönemde tefsir ekollerden en büyüğü Mekke’de kurmuştur. Yaşlı sahabelerden öğrenmiştir. Örnegin, Zeyd b. Sabit vb. öğrenciler de çok sayıda yetiştirmiştir. Örneğin, Said b. Cübeyr. Onun tefsir özelliği rivayet tefsiri olmaklaü birlikte arapça dil özelliklerine çok önem vermiştir. Örnegin, bir ayet anlatmak için bir şiirle açıklamak (رأت رجلا أما إذا الشمس عارضت .. فيضحى وأما بالعشي فيخصر) ((وإنك لا تظمأ فيها ولا تضحى)) tefsir ederken.

2. Mükatil b. Suleyman: h. 150 (m.767) Basra’da vefat etmiştir. Mücahid’den Dahhak’tan Burayda’dan ve Ataa ve b. Sirin vb.den rivayet etmiştir. Ondan Saat b. Salt bakiye Abdürrazak Harami b. İmare, Velid b. Mezid, ve diğer çok insanlar rivayet etmiştir. Günümüze ulaşan ilk yazılmış tefsir kaynağı ona aittir. Onun tefsir rivayet tefsiridir. Bu rivayetler çoğu alimler tarafından zayıf olduğu söylenmiştir. Mukatil müşebbihlik ile ittiham edilmiştir. Ondan dolayı çoğu alim ondan uzak durmuştur. Bunlarla beraber tefsir konusunda öncü olduğunu herkes tarafından kabul edilmiştir. Hatta bazı alimler demiş ki tefsir konusunda insanlar Mukatil’e iyaldir (yani onun izinde insanlar giderler). Onun tefsirinde kolay bir dil kullanılmıştır. Kapsayıcı bir şekilde yazılmıştır. Ayet ile ilgili nezair sünnet rivayetler anlatmıştır.

3. Sufyan Sevri : ebu Abdillah Süfyan b. Said b. Mesruk essevri h. 161 (m. 777)’de vefat etmiştir. Kufeli bir fakihtir. Tefsirle ilgili rivayet tefsir kanalında ön gelen bir müfessirdir. Onun tefsirinin ozelliklerinden beri sadece resmi osmaniyle yazı sınırlamamıştır. Bu tefsirde kendi fikirleri ve öncekilerden gelen bilgilerle ilgili ayetleri aktarır.

4. El Ferra: Ebu Zekeriya Yahya b. Ziyade b. Abdillah El Absi el Ferra ve 207 h. / 822 m. (216. Sayfa). Bu tefsirin adı Meani’l Kuran. Bu tefsir dil bakımından çok zengin bir tefsir. Gereksiz uzatmadan farklı lehçeler, vecihler, iraplar anlatır. Bundan dolayı dirayet tefsir kategorisine girmiştir.

5. Ebu ubeyde: Muammer el Musenna 210 h. / 825 m. (233. Sayfa) onun tefsir adı Mecaz-ı Kuran. Bu tefsir dilsel bir tefsir. Bunun yanında eleştirel bir yaklaşım bazen yapıyor. Kelimeler ele alarak müştakkatları ve farklı anlamları açıklamaya çalışır. Bunlar yaparken Kuran ayetleri delil olarak kullanır. Örneğin, Kuran kelimesi niçin bu ismi? Çünkü kuran sureler topladığı için Kuran kelime kullanılmıştır. Nitekim, şöyle kuran’da geçmektedir. (إن علينا جمعه وقرآنه). Sonra hadis rivayetleri zikreder. Sonra şiirler zikreder çok zaman kuran ve arap kültürüyle ilişki olan anlatmaya çalışır.

6. Et Taberi: Ebu Cafer Muhammed b. Cerir b. Yezid b. Halid b. Kesir Et taberi, Taberistan’da 224’te doğmuş. Vefat 310’da h. / 923 Bağdat’ta vefat etmiş (247. Sayfa). Onun tefsiri adı Cami’ul Beyan fi tefsir Ayi’l Kuran. Onun tefsiri rivayet tefsiridir. Hz. Peygamber’den sahabelerden tabiilerden tabii tabiilerden gelen rivayetleri zikrederek aralarında tercih ediyor.

7. Ebu Mensur el Maturidi: vefat 333 h. / 944 m. (263. Sayfa). Onun tefsir adı Te’vilat’ül Kuran. Dirayet alanından gelen bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Kelami meseleler tartışır. Mütezili fikirler eleştirir. Dilsel yönlerde açıklamalar yapar. Onun hocalarından Ebu Nasr el İyadi, Muhammed b. Mukatil er Razi, Nasir b. Yahya el Bahli ve diğerler. Ögrencileri: Ebü’l Kasim es Samarkandi, Ali Resğufeni, Ebu Muhammed Abdul Kerim el Bezdevi.

8. el Maverdi: Ali b. Muhammed b. Habib Ebu el Hasan El Maverdi. Vefat 450 h. / 1058 m. (sayfa 285). Tefsiri adı Ennükebu fi’l Uyun. Bu tefsirin özelliği belirgin olmayan ayetler açıklamaya çalışmaktır. Selefinin söyledikleri getirir. Muhtemel manalar söyler. Genelde her sözü sahibine isnat eder. Aralarında mükayese ederek tercih yapar. Dilsel yönlerde açıklama yapar. Atasözü ve deyimler anlatır.

9. el Begavi: Ebu Muhammed Huseyn b. Mesud el Begavi el Ferra: vefat 516 h. / 1122 m. (sayfa 301). Onun tefsir adı Me’alim Tenzil. Rivayet alanında yazılan bir tefsirdir. Ayetle ilgili hadis rivayetleri sahabelerin sözleri tabiilerin sözleri vb. nakleder. Tefsir yaparken inancı konular fıkhi kısaslar hikmetleri anlatır.

10. Zemahşeri: Ebu’l Kasim Mahmud b. Ömer ez Zemahşeri el Harezmi v. 538 h. / 1143. M. (sayfa 317). Onun tefsiri adı el Keşşaf ‘an Hakaiki’t Tenzil ve Uyun’il Ekavil fi Vucuhi’t Te’vil. Dirayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Akli deliller kullanır. Genelde dilsel analizler yapar. Az sayıda rivayet kullanır. Mutezile akideleri tartışıp savunur.

11. Fahruddin er Razi: Muhammed b. Ömer b. el Huseyn b. Ali el Kuraşi et’ Teymi el Bekri et Taberistan. v. 606/1210. Onun tefsiri adı Mefati’l Gays ya da Tefsir kebir. Bu tefsir özelliği kuran ayetlerden hareketler bilimsel açıklamalar yapmaya çalışır. Felsefi mantiki konular tartışır. Yaşadıgı dönem meseleler ele alır.

12. el Kurtubi: Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebi Bekr b. Farh el Kurtubi. v. 672/1273 (sayfa 349). Onun tefsir adı el Cami’ li ahkam el Kuran. Onun tefsir özelliği kuran ayetlerden çıkan hükümleri ortaya koymaktır ve önceki yazılmış tefsirlerin görüşleri özetlemeye çalışarak aralarında tercih yapar.

13. el Beydavi: Abdullah b. Ömer b. Muhammed b. Ali Ebu’l Hayr (Ebu Said) Nasruddin el Beydavi. v.685/1286. (sayfa 367). Onun tefsir adı Envar’üt tenzil ve Esrar’üt Te’vil. Onun tefsir dirayet alanında yazılmış bir tefsir. İstilahi terimler çok kullanır. Ondan dolayı islam literatüründe bilgi sahibi olmayan birisi onun tefsiriyle zor anlaşır. Çünkü ilmi ve istilahi termleri çokça kullanır.

14. İbn Kesir İmadü’d Din İsmail b. Kesir v. 774/1373 (sayfa 379). Onun tefsir adı Tefsir Kuran Azim. Onun tefsiri rivayet alanında yazılmış bir tefsirdir. Onun metodu kuranı kuranla tefsir etme kuran kuranla hadisle tefsir etmektir. Sahabe kavliyle tefsir etmektir. Söylediği rivayetler bazılar da te’dil eder bazılar da cerh eder.

15. Ebussud Muhammed el İmadi: v.982/1674 (sayfa 395). Onun hadisi rivayet alanında yazılmış bir kitap. Tefsiri adı İrşad’ül Akli’s Selim ila Mezaya’l kitab’ıl Kerim. Bu tefsir özelliklerinden fesahat açıklıktır. Ayetler arasında münasebetler anlatır sebep nüzuller söyler kıraatler anlatır İsrailler anlatmamaya çalışır belagat yönleri vurgular ehli Sunneti inancı savunur

16. İsmail Hakkı Bursevi. v.1237/1704, (sayfa 415) Onun kitap adı ruh’ul Beyan. Bu tefsirde yoğunlukla dilsel açıklamalar ve tahliller yapar.

17. Mahmut el Alusi Ebu Abdullah Ebu Sena Şihabüddin Mahmud el Haseni el Huseyni el Bağdadi. v.1270/1854 (sayfa 431) onun tefsir adı Ruh’ül Meani fi tefsir’il kuran azim ve seb’ el mesani. Bu tefsir hem rivayet hem de dirayet bir tefsirdir. Yaşadığı döneminde meseleler ele alır. Dilsel yönleri açıklar.

18. Muhammet İzzet Derveze: 1888-1984 (sayfa 449)

Onun tefsir adı Et’ Tefsir’ül Hadis. Bu tefsir özelliği sureleri nüzule göre tefsir etmektir. Genelde önceki müfessirlerin izlediği yolu takip etmiyor. Beyani ve tahlili bir metotla fikirlerini açıklamaya çalışıyor.

19. Seyyid Kutub: 1906-1966. (sayfa 465). Onun tefsir adı fi zilal’il kuran. Bu tefsir özelliği kurandan hareketle günümüzdeki meseleleri için çözüm bulmaktadır.

20. İbn Aşur. Muhammed et Tahir b. Muhammed b. Muhammed et Tahir et-Tunisi 1879-1973. Onun tefsir adı tefsir tahrir ve tenvir. Bu tefsir özelliği önceki tefsirlere bazen eleştirmeler getirir. Bununla beraber günümüzdeki meseleler ele alarak çözümler getirmeye çalışmıştır. Üsul Fıkhi yönlerinde açıklamalar getirmeye çalışır.

21. Aişe Abdurrahman 1913-1988. Sayfa 497. Onun tefsir adı et’ Tefsir’ül Beyani lil Kuran kerim.

Bu tefsir özelliklerinden belagat konuları ayrıntılı olarak irdelemektir. Bunu yaparken bu alanda söz sahiplerinin fikirleri açıklamalarda aktarır. Bunun yanı sıra kelimeler sarf yönden müştakkatları ve ne tür bir farklı manalar var olduğunu açıklar.

Bu tefsirde icazülbeyani üzerinde çok durulmaktadır. Mezhepçilikten uzak durmaya çalışır.

·         Bugün yarın (sayfa 511)

Geçmişten gelen bilgiler birikimler günümüzde onun üzerine nasıl yeni bilgiler inşa edebileceğimizi ve gelecek nesillere nasıl aktaracağımıza dair bilgiler verilmiştir.

·         Bilgin bütünlüğü uygulama haritaları (sayfa 533)

Burada bilgiler nasıl bir ilişkiler içinde olduğunu ve doğru anlamak için etraflıca ve bütünsel bir şekilde ele alınması gerektiğini anlatır.

·         Arap dili kurallarının kullanımı haritaları (sayfa 537)

Burada irap ile ilgili ve nasıl kolayca anlaşılabilir konusunda haritalarla anlatılmıştır.

·         Bilginin bütünlüğü ilimlerin hülasası haritalarıyla mütalaa etmek (sayfa 549)

Burada ilim dalları gerek dini olsun gerek felsefi , bilimsel olsun yani hangi tür ilim varsa o ilim dalları cetveli çizerek bilgi vermiştir.

2. ÖDEV : TEFSİR TARİHİ ATLASI ve UYGULAMA HARİTALARI kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşına ve genel okuyucu bir arkadaşına tavsiye ederken neler söylersin?

Tefsir tarihi atlası kitabını ilahiyat tahsili yapan bir arkadaşıma ve genel okuyucu bir arkadaşıma tavsiye ederken bunlar söylerim: herkesin bu kitap okumasını tavsiye ederim. Özellikle tefsir alanında etraflıca bilgi sahip olmak isteyenleri önemle tavsiye ediyorum. Çünkü bu kitap tefsiriyle ilgili Hz. Peyagmerin’den bugüne kadar gerek tefsir kendi alanında gerekse tefsirle ilişkili diğer alanlarda, bütünsel bir şekilde anlatılmıştır. Bu literatüründen birikiminden hareketle günümüzde kendi hayatımızda nasıl uygulanabilir konusunda yardımcı olabilen bir kitaptır. Diğer tarafta n bu kitap uygulamalı haritalı olarak yazıldığı için herkes tarafından anlaşılır bir hale gelmiştir. Aynı zamanda bu kitap okurken tarihi yönleri ve bağlantıları ve bunlar müfessire nasıl bir etki bıraktıkları bunlar arkasında ne tür bir sebep olduğunu anlaşılmak için dikkat etmesini tavsiye ederim. Bunun yanı sıra bu kitabı sadece bir defa değil, tekrar tekrar okumasını tavsiye ederim.

3. ÖDEV: TEFSİR TARİHİ ATLASI VE UYGULAMA HARİTALARI KİTABININ EN YARARLI BEŞ BAŞLIĞI SENCE HANGİSİDİR?

Tefsir tarihi atlası ve uygulama haritalar kitabın en yararlı beş başlığı söylemek benim için çok zor bir durumdur. Çünkü hepsi birer birer cevherdir. Bununla beraber beşi söylemeye çalışacağım.

1.      Kavramlar ve tanımlar (sayfa 27)

2.      Tarih nedir (sayfa 55)

3.      Tefsir tarihinin on beş asrı: tefsir tarihinin haritalarla mütalaa etmek (sayfa 91)

4.      Müallim kimdir (sayfa 151)

5.      Müfessir kimdir, 21 müfessir tek tek hakkında bir konu oluşturmak ve onlarla ilgili bilgi vermek (sayfa 159)

HOCAM, HER ŞEY İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM. HAKKIM VARSA HELAL OLSUN SİZDE HAKKINIZ HELAL EDİN.